Một lần khác, thuyền chúa Nguyễn từ trong rạch sắp vượt ra vịnh
Xiêm La, bỗng có 2 con rái cá lội ngang qua rạch đón trước mũi thuyền
như muốn cản đường. Xem đó là triệu chứng bất thường, chúa Nguyễn
muốn lui quân, nhưng đã trễ, đành phải tiến tới. Quả nhiên gặp một đội
chiến thuyền địch chận đánh, đoàn thủy binh của chúa Nguyễn sắp bại đến
nơi, thì may sao, trời giông gió bão dữ dội làm đắm các chiến thuyền Tây
Sơn, Nguyễn quân nhờ đó mà thoát nạn.
Về sau phục được cơ nghiệp, Gia Long hoàng đế không quên ơn
những giống vật đã cứu mình trong lúc hiểm nghèo, phong cho đoàn cá sấu
danh hiệu mỹ miều là « Tân Ngạc Ngư Long » và phong cho hai chú rái
chức « Lang lại nhị đại tướng quân ».
Lúc từ Phú Quốc trở về, do ngả Cửa Lớn và sông Bãi Háp, Nguyễn
chúa ghé lại Cà Mau, ra lịnh cho quân xây cất « Miếu công thần » để tưởng
niệm những quan binh đã có công hộ giá mà tử trận, hoặc vì nước độc rừng
thiêng, chịu không nổi phong sương chướng khí, phải bỏ mình trên đường
dong ruổi…
Nơi rừng Cà Mau, từ U Minh thượng đến U Minh hạ còn để lại rất
nhiều di tích lịch sử của chúa Nguyễn trong lúc ngài bôn Nam tẩu Bắc lẫn
tránh Tây Sơn, có lúc ngài vượt thuyền ra hòn đá Bạc và hòn Chuối, xây
đồn đắp lũy, ngăn giặc và cũng chọn nơi làm yếu điểm liên lạc tại đây.
Rất thương cho những vị công thần đã theo ngài góp công khai
hoang lập ấp, phần tuổi già sức yếu đành gởi nắm xương nơi tận khách địa.
Nhà vua lấy làm thương tiếc, cho lập miếu công thần để thờ tại đất Cà Mau,
ngôi miểu đựng trên một khoảnh đất rộng rãi có những cây cổ thụ chung
quanh, có đặt người coi giữ lo việc lửa hương cúng tế, hiện nay là cơ sở
hiến binh, sau nầy miếu được dời về kế cận đình làng. Trên đường bôn tẩu
của nhà vua khắp trong miền Nam nước Việt, từ rừng núi xa xôi hẻo lánh,
đều có những di tích do ngài xây dựng.
