Nhưng chính sự sa sút của thị trường chứng khoán năm 1929 và cuộc
Đại khủng hoảng
[150]
sau đó đã cho thấy vai trò sống còn của chính phủ
trong vực quản lý thị trường trở nên rất rõ ràng. Khi các nhà đầu tư mất
niềm tin, các ngân hàng phá sản đe dọa dẫn tới sụp đổ hệ thống tài chính,
nhu cầu tiêu dùng và đầu tư liên tục giảm, Tổng thống Franklin D.
Roosevelt đã tiến hành một loạt can thiệp của chính phủ để ngăn không cho
kinh tế suy thoái thêm. Trong tám năm sau đó chính phủ với chương trình
Kinh tế xã hội mới đã thử nghiệm các chính sách tái thiết nền kinh tế, và
mặc dù không phải chính sách nào cũng đạt được kết quả mong muốn,
nhưng cũng xây dựng nên một hệ thống quản lý giúp giảm nguy cơ khủng
hoảng kinh tế. Đó là ủy ban Chứng khoán và Ngoại hối đảm bảo tính minh
bạch trên thị trường tài chính và bảo vệ các nhà đầu tư nhỏ khỏi gian lận và
vận động nội bộ. Đó là Bảo hiểm tiền gửi liên bang FDIC đem lại niềm tin
cho người gửi tiền vào ngân hàng. Và còn có các chính sách tài khóa và tiền
tệ chống khủng hoảng chu kỳ, dưới hình thức cắt giảm thuế, tăng tính thanh
khoản hay chi tiêu trực tiếp của chính phủ để kích cầu khi doanh nghiệp và
người tiêu dùng rút khỏi thị trường.
Cuối cùng - và có lẽ là vai trò gây tranh cãi nhất - là chính phủ tạo ra
thỏa ước xã hội giữa chủ doanh nghiệp và công nhân. Trong 150 năm đầu
của nước Mỹ, khi vốn ngày càng tập trung vào các trust và các công ty trách
nhiệm hữu hạn, công nhân không được thành lập các tổ chức công đoàn do
bị luật pháp và bạo lực ngăn trở. Công nhân gần như không được bảo vệ
khỏi điều kiện làm việc không an toàn và vô nhân tính, cả ở các nhà máy
bóc lột công nhân tàn tệ hay xưởng giết mổ gia súc
[151]
. Nền văn hoá Mỹ
không thông cảm nhiều với các công nhân bị nghèo đói do sự bùng nổ định
kỳ của “sự hủy diệt mang tính sáng tạo"
[152]
của chủ nghĩa tư bản - công
thức thành công cho mỗi cá nhân là làm việc chăm chỉ hơn chứ không phải
được chính phủ chăm nom. Hệ thống an sinh xã hội ra đời là do hoạt động
từ thiện của cá nhân không thể đến với mọi người và nguồn lực của họ cũng
hạn chế.
