000 = Càn
001 = Đoài
010 = Ly
011 = Chấn
100 = Tốn
101 = Khảm
110 = Cấn
111 = Khôn
Từ Kinh Dịch ta có thể đưa đến toán học, và cho đến con số 0, 1 kỳ diệu
trong điện toán hiện đại. Như vậy, ta có thể kết luận người Trung Quốc đã
phát minh toán học nhị phân (base 2 and binary number) từ ngàn năm trước
chứ không phải nhà toán học Leibniz, Đức hay Boole, ở Anh mà ta đã biết.
Tuy nhiên, ta không thể phủ nhận công trình của Leibniz và Boole trong
quán trình hệ thống hoá nhị phân toán học, và logic Boolean.
E. Chú Thích:
(1) Công bộ: một chức quan vào thời phong kiến Trung Quốc. Chuyên về
đường xá, cầu cống, vận tải, …. Chức quan cao nhất ở tam phẩm triều đình
được gọi là “Công bộ Thượng Thơ”. Đỗ Phủ chỉ ở thất phẩm, chức vụ nhỏ
nhoi như ở dưới làng xã.
(2) Thập Di: là mộ chức quan chuyên về thu thập những đồ đạc bị thất
thoát. Tương tự như “lost and found.”
(3) Chinh Phụ Ngâm nguyên tác chữ Hán, Đặng Trần Côn. Đặng Trần Côn,
đời nhà Lê Hiển Tông. Bản dịch chữ Nôm thì có nhiều nguồn không xác
định. Có người cho bản dịch là của Đoàn Thị Điểm. Có người lại cho bản
dịch là của Phan Huy Ích. Thôi thì hạ hồi phân giải vậy.
Thơ, và những lời dịch giảng thuộc quyền sở hữu của tác giả, ngoại trừ các
nguồn dẫn chứng khác.