khí đốt chỉ đáp ứng được một phần sự suy giảm từ xuất khẩu dầu mỏ. Về
cơ bản, do sụt giá nhiên liệu nên các thỏa thuận giữa Liên Xô và phương
Tây trong những năm 1980 ít có lợi hơn so với những năm 1970, khi diễn
biến giá cả của dầu mỏ và vàng cho phép Liên Xô có được lợi nhuận to lớn.
Các nước OPEC sẽ có ít khả năng để trả ngoại tệ cho vũ khí của Liên Xô”.
Về điều này, các nhà nghiên cứu của chúng ta cũng nói: “nhiên liệu và
nguyên liệu luôn có mặt trong xuất khẩu của Liên Xô, nhưng “sự bùng nổ
dầu mỏ” của thập kỷ 1970 đã đẩy hướng xuất khẩu tài nguyên của chúng ta
đến chân tường. Nếu trong những năm 1960, xuất khẩu dầu nguyên liệu
của Liên Xô là 17,8 triệu tấn, thì những năm 1980 đã đạt 119 triệu tấn. Thật
đáng xấu hổ, nhưng vào đầu những năm 1980, nguyên liệu, nhiên liệu và
các sản phẩm bán thành khí chiếm hơn 4/5 toàn bộ hàng hóa xuất khẩu –
cao hơn tất cả các nước khác. Khi không nhận ra việc tăng cường xuất khẩu
các tài nguyên thiên nhiên là “quả mìn nổ chậm” trong xã hội mình, chúng
ta vẫn hồn nhiên viết hàng loạt sách vạch trần cơ chế bóc lột của chủ nghĩa
đế quốc đối với tài nguyên thiên nhiên của các nước thuộc “thế giới thứ
ba”, tính chất nguy hiểm của khuynh hướng xuất khẩu nguyên liệu đối với
những nước đó”.
Những sự kiện gần đây liên quan tới sự đột biến giá dầu rõ ràng bất lợi
cho Nga đã cho thấy rằng Mỹ đã giành được thắng lợi trong vấn đề này khi
áp đặt được quyền kiểm soát của mình đối với giá dầu mỏ.
Vấn đề lương thực. Một phương pháp nhân tạo khác trong chiến tranh
kinh tế là việc Liên Xô mua ngũ cốc của nước ngoài, một phần trong đó
không có người nhận và để hư hỏng. Vì sao ngũ cốc trong nước thường
xuyên hàng năm “không đủ” theo tính toán của các nhà phân tích rất giỏi
giang. “Việc tìm kiếm nguồn vốn để mua ngũ cốc ở Mỹ, Canada, Ôtxtralia
vẫn diễn ra như trước đây. Trong cả nước đã dấy lên một làn sóng phẫn nộ:
nước Nga đang ăn thịt những người thực sự cần lúa mỳ. Tuy nhiên sự việc
vẫn được tiếp tục: đắt gấp ba lần vẫn mua. Theo truyền thống đã hình
thành, vì những chiến dịch như vậy mà cán bộ của các tổ chức thương mại
