tồn tại. Nếu mô tả nó theo những khái niệm thông thường, thì có thể nhận
thấy rằng các nước xã hội chủ nghĩa nêu trên ở Đông Âu là một phần trong
hình ảnh chính trị tổng thể của “hệ thống xã hội chủ nghĩa thế giới”, trong
quan hệ kinh tế – Hội đồng tương trợ kinh tế (SEV), trong quan hệ quân sự
– Tổ chức Hiệp ước Varsava. Mức độ liên kết của chúng cao tới mức số
phận của chúng có thể là của chung tất cả. Mọi ý định của bất kỳ một thành
viên nào nhằm từ bỏ cuộc chơi chung đều tất yếu dẫn tới đổ vỡ. Chúng chỉ
có thể gắn kết ngày càng chặt chẽ với Kremli và với nhau.
Nếu xem xét các nước xã hội trong hoàn cảnh hệ thống xã hội chủ nghĩa
tan rã và chế độ xã hội biến đổi, thì có thể phân tích những nước nối trên
như những thành tố mang những đặc điểm hệ thống khác nhau. Chúng ta sẽ
phân tích chúng bắt đầu từ mắt xích yếu nhất trong “hệ thống xã hội chủ
nghĩa thế giới”. Cùng với những đặc điểm khác, một trong những bằng
chứng gián tiếp của tính đúng đắn trong quan điểm này là việc sử dụng các
biện pháp phá hoại nhằm vào trật tự cũ – bằng cả “bàn tay nhung” lẫn “bàn
tay sắt”.
Tôi coi Ba Lan như một mắt xích yếu nhất. Đó là vì: Ba Lan, trong lịch
sử, đứng hàng đầu tiên trong số những nước từng xâm lược chống Nga. Ba
Lan là một nước phương Tây điển hình có đám dân chúng bị tha hóa. Chịu
ảnh hưởng rất lớn của Kito giáo, nhất là ở các vùng nông thôn. Có tỷ lệ dân
Do Thái cao, dễ dàng thiết lập những mối quan hệ với bên ngoài. Đây là
những nguyên nhân chính để các trung tâm trí tuệ của phương Tây lựa chọn
Ba Lan để bí mật chiếm đoạt và sử dụng nó như một bàn đạp nhằm phát
triển cuộc tiến công.
Tôi xếp các nước như Bulgari, Hunggari, Công hòa dân chủ Đức, Tiệp
Khắc và Liên Xô vào vị trí thứ hai cho dù chúng không hoàn toàn như
nhau. Mỗi nước trong số này đều có những “ưu” và “khuyết” trong con mắt
của các nhà phân tích phương Tây. Thành tố cuối cùng (và cũng là mạnh
nhất như các sự kiện sau này khẳng định) là Rumani – một đất nước có ban
lãnh đạo không thể bị mua chuộc do Ceausescu[19] đứng đầu. Nhân tố này,
thoạt nhìn, có tính chủ quan, tiêu cực, song lại mang tính tích cực riêng của
