- Nền kinh tế kế hoạch – tập trung đã bị tan rã hoàn toàn và được thay
thế bằng một hệ thống những hợp đồng đổi chác (berter) ở cấp địa phương
và nước cộng hòa, tương tự như một thị trường sơ khai, chưa thể xếp vào
một hệ thống rõ ràng;
- Việc Trung ương nhiều lần cam kết kiểm soát đối với truyền hình quốc
gia Trung ương đã không ngăn được sự ra đời của các hãng phát thanh –
truyền hình mới và gần 800 tờ báo độc lập mới chuyên đi sâu vào chi tiết
của các tin tức;
- Đảng Cộng sản Liên Xô đang bị tan rã về mặt quy mô khu vực cũng
như về tư tưởng. Các lực lượng ở tình trạng phôi thai đang phát triển một
hệ thống các đảng mới.
1. Nằm ở trung tâm của sự hỗn loạn đó, Gorbachov từ một nhà cải cách
đầy nhiệt huyết đã biến thành kẻ có vị trí vững chắc. Những lời tuyên
bố công khai chứng tỏ rằng Gorbachov đã lựa chọn đường lối đó để
củng cố vị thế chính trị của riêng mình, và cũng do áp lực đối với ông
ta từ phía những người nệ cổ (tradisionalist) muốn ông ta áp dụng
những biện pháp kiên quyết hơn. ý định của ông ta nhằm duy trì sự tồn
tại của liên bang được điều hành từ Trung ương, sự lãnh đạo của đảng
cộng sản và nền kinh tế kế hoạch – tập trung đã đẩy ông ta tới những
mánh khóe sách lược không thể giải quyết giải quyết được những vấn
đề cơ bản và đang cản trở (mà không thể ngăn chặn được) việc hình
thành một hệ thống mới;
Cuộc trưng cầu dân ý toàn liên bang không gây nên một ảnh hưởng nào
tới việc đàm phán về một hiệp ước liên bang mới;
Một chương trình chống khủng hoảng vừa được công bố có nội dung
không hơn gì một trong những kế hoạch kinh tế của chính phủ và giống
như của những người tiền nhiệm nó chứa đầy những hứa hẹn cải tổ nhằm đi
đến một sự ổn định không thể có;