[15] Ivan Vaxiliev Kireievxki (1806-1856) triết gia, nhà phê bình văn
học, nhà báo Nga. Một trong những người sáng lập ra chủ nghĩa Xlavơ.
(Theo Từ điển Bách khoa Xô Viết. 1985). ND.
[16] Friedrich Wilhelm Canaris, 1887-1945, từng lãnh đạo cơ quan tình
báo đức tại Tây Ban Nha trong Chiến tranh thế giới I; từ năm 1935-1944 là
Chỉ huy trưởng Cơ quan Tình báo và Phản gián của Đức phát xít – Abwehr;
bị tử hình vào năm 1944 vì tham gia vào âm mưu chống Hit le. – ND
[17] V. A. Kriuchkov, Hồ sơ cá nhân. Thế kỷ XX trong con mắt của
những nhân chứng, 2 tập, Nxb. Olimp Matxcơva, 1996.
[18] Xem phần phụ lục cuối chương về “Những cuộc tranh chấp và xung
đột lãnh thổ – sắc tộc chủ yếu ở Liên Xô”.
[19] Sinh năm 1918, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Rumani từ năm 1967;
Chủ tịch Hội đồng dân tộc Mặt trận dân chủ và thống nhất xã hội chủ nghĩa
từ năm 1968; Tổng Bí thư ĐCS Rumani từ năm 1969; Chủ tịch nước Cộng
hòa xã hội chủ nghĩa Rumani từ năm 1974…(ND).
[20] Lời này của M. X. Gorbachov không có trong văn bản. Đây là ông
ta bắt chước lời của nhân vật gián điệp trong một phim hoạt hình đầu
những năm 1990 – Mister Fox.
[21] Vươương quốc vào đầu thế kỷ 10 ở vùng Pyrenee. Một phần lớn đã
bị Tây Ban Nha chiếm vào năm 1512. Đến năm 1589, phần đông bắc còn
lại sáp nhập vào Pháp. ND.
[22] Arman Jan de Plessi, 1585-1642, làm Hồng y giáo chủ từ năm 1622,
từ năm 1624 cầm đầu Hội đồng Hoàng gia – trên thực tế là người đứng đầu
nước Pháp; người đã tạo điều kiện củng cố chủ nghĩa tuyệt đối, tước bỏ
mọi quyền lợi chính trị của huguenots – những kẻ chống đối chính phủ
hoàng gia Pháp; đã từng tiến hành những cuộc cải cách hành chính, tài
chính và quân sự; từng đàn áp các cuộc khởi nghĩa của dân chúng, đưa
nước Pháp sa lầy vào cuộc Chiến tranh 30 năm 1618-1648. ND.
[23] 1881-1925, Anh hùng Nội chiến, từ năm 1922 là ủy viên BCHTW
Liên Xô. ND
