Phát súng ở đường Lubianka
Nhịp cầu giữa sông
tôi không nhảy,
thuốc độc tôi chẳng uống,
và cò súng tôi không thể bóp chỗ thái dương.
V. Maiakovski
Trong các sách báo viết về Maiakovski mà tôi biết, Lev
Giliarovich Elbert được nhắc tới cả thảy có ba lần, không hơn. Như
vậy, Lev Elbert nói chung thuộc vào loại nhân vật phụ, ở ngoài lề,
không đáng chú ý đối với nhà thơ. Nhưng “ở ngoài lề” sao được,
một khi chính Lev Elbert là người ở bên cạnh Maiakovski mấy tuần
cuối cùng trước phát súng, và là người cùng với Agranov ký bản cáo
phó đăng các báo trung ương ngày 15 tháng 4?
Tư liệu về Lev Elbert còn ít hơn nữa so với về Agranov. Đầu
thập niên hai mươi, khi làm việc ở “Cửa sổ ROSTA” (cơ quan tiền
thân của hãng thông tấn TASS Liên Xô), Maiakovski có vẽ tranh cổ
động cho ngành đường sắt, giao tranh cho Tổng cục chính trị giao
thông, hình như là nơi làm việc của Lev Elbert. Mùa thu năm 1921,
Maiakovski tiễn L. Iu. Brik đi Riga, và ở ngoài nhà ga có tình cờ gặp
Lev Elbert đi cùng chuyến tàu ấy. Dường như chính hôm đó
Maiakovski đã giới thiệu Lev Elbert với Lilia Brik. Lilia Brik đã ở
Latvia gần 4 tháng, còn Lev Elbert trong thời gian đó có mấy lần
trở về Moskva rồi lại sang các nước cộng hòa vùng Baltik. Các
