34
VEÀ VAÊN BAÛN TAÙC PHAÅM
“Muøa heø, caûnh vaät noâng thoân thaät yeân bình, ñeïp ñeõ. Luùa mì vaøng oùng, luùa maïch
xanh möôùt. Coû khoâ toûa höông chaát thaønh ñoáng ngoaøi ñoàng”.
Caâu chuyeän Vòt con xaáu xí
baét ñaàu trong khung caûnh ñoàng noäi ñeïp nhö tranh veõ vaø kheùp laïi trong moät khu vöôøn
traøn ñaày saéc xuaân. Nhöng giöõa hai khung caûnh thieân nhieân töôi ñeïp, thanh bình aáy laø caû
moät quaõng ñôøi tuûi cöïc maø vòt con phaûi chòu ñöïng. Noù bò haét huûi, bò ñaùnh ñuoåi, luoân phaûi
tranh ñaáu ñeå giaønh giaät söï soáng cho baûn thaân.
Xuyeân suoát caâu chuyeän laø nhöõng baát haïnh vòt con lieân tieáp phaûi traûi qua, nhöng
keát thuùc caâu chuyeän laïi ñaày baát ngôø, thuù vò. Baûn naêng soáng, söï kieân ñònh khoâng theo loái
moøn vaø khaùt khao hoøa nhaäp vôùi theá giôùi roäng lôùn beân ngoaøi ñaõ giuùp vòt con nhaän ra baûn
chaát cuûa loaøi thieân nga aån chöùa trong noù.
Thaùng 11 naêm 1843, Andersen cho xuaát baûn tuyeån taäp nhöõng caâu chuyeän coå tích
goàm coù Vòt con xaáu xí vaø Chim sôn ca. Laàn ñaàu tieân, taùc giaû boû cuïm töø “daønh cho treû
thô” ôû lôøi töïa; oâng nhaän thaáy raèng, nhöõng caâu chuyeän naøy khoâng chæ daønh rieâng cho treû
em. Neáu neùt hoùm hænh trong truyeän coå Andersen haáp daãn treû thô thì chaát suy töôûng
trong ñoù laïi khieán ngöôøi lôùn thích ñoïc vaø nghieàn ngaãm. Vôùi taäp truyeän naøy, Andersen
ñaõ taïo cho mình moät daáu aán ñaëc bieät ñoái vôùi vaên chöông nöôùc nhaø.
Maëc duø laø taùc phaåm hö caáu nhöng Vòt con xaáu xí laïi taùi hieän roõ neùt quaõng ñôøi
rieâng cuûa nhaø vaên. Ngöôøi ta nhaän ra töøng taâm traïng, töøng caûm xuùc trong taùc phaåm töông
öùng vôùi nhöõng ñeà muïc trong nhaät kyù cuûa oâng. Cuõng nhö vòt con baát haïnh, Andersen
töøng laø moät ngöôøi ngheøo heøn, khoán khoå, bò ngöôïc ñaõi, veà sau oâng soáng nhôø vaøo söï giuùp
ñôõ cuûa nhöõng ngöôøi haûo taâm. Maëc caûm veà söï thaáp heøn luoân daèn vaët oâng, khieán oâng
nghi ngôø giaù trò baûn thaân mình.