nhưng cũng biết luôn cái giá mà ông ta ngầm đòi được trả. Tiếng đồn và
cuộc hôn nhân của ông ta với cô Stangerson đã có thời lan khắp các khách
phòng ở Philadelphie... Nhà bác học trẻ thiếu kín đáo, theo đuổi tán tỉnh cô
Stangerson dai dẳng, sang cả Châu Âu khiến cô phát mệt, nếp sống phóng
túng của ông viện cớ để nhận phim "những đau đớn thất tình", tất cả những
điều ấy không được thiện cảm của Rouletabille và nó cắt nghĩa vẻ lạnh nhạt
của anh với ông ta trong phòng nhân chứng. Ngay lập tức, anh đặt vụ Rance
ra ngoài vụ Larsan-Stangerson. Rồi anh phát giác cuộc tình độc đáo
Roussel-Stangerson. Jean Roussel là ai ? Anh đã từ Philadelphie đến
Cincinnati, làm lại cuộc du ngoạn của Mathilde. Đến Cincinnati, anh tìm ra
bà cô già và biết cách khiến bà khai ra hết. Chuyện Ballmeyer bị cảnh sát
bắt là luồng ánh sáng chiếu vào tất cả. Anh đến Louisvilie thăm "nhà trưởng
lão” một căn nhà khiêm tốn xinh đẹp xây kiểu thuộc địa cổ - quả nhiên
"không hề mất vẻ nên thơ”. Rồi anh bỏ vết chân cô Stangerson, đi ngược
vết chân Ballmeyer, từ nhà tù nọ đến nhà tù kia, từ lao thất này đến lao thất
khác, từ tội ác mới đến tội ác cũ. Cuối cùng, ngày anh đáp tàu về Châu Âu,
đứng trên bến Nữu Uớc, Rouletabille biết rằng, cũng trên bến này,
Ballmeyer đã xuống tàu năm năm trước, trong túi có đủ giấy tờ của Larsan,
một thương gia khả kính ở Nouvelle - Orléans, người y vừa hạ sát.
Và bây giờ, quý vị đã biết hết bí ẩn của cô Stangerson chưa ? Chưa,
chưa đâu, CÔ STANGERSON ĐÃ CÓ VỚI ÔNG CHỒNG JEAN
ROUSSEL MỘT ĐỨA CON, MỘT BÉ TRAI. Đứa bé sinh ở nhà bà cô già.
Bà cụ thu xếp thật khéo nên ở Mỹ không ai biết gì. Đứa bé trai ấy bây giờ ra
sao ? Đây lại là câu chuyện khác mà tôi sẽ kể hầu quý vị trong tương lai.
Khoảng hai tháng sau những biến cố kể trên, tôi gặp Rouletabille ngồi
ủ rũ trên chiếc ghế dài ở Pháp đình. Tôi hỏi anh: "Thế nào, nghĩ gì vậy bạn
thân mến ? Cái mặt buồn thiu à ! Các bạn anh ra sao, mạnh giỏi cả chứ ?
- Ngoài anh ra, thật sự tôi còn ai là bạn ?
- Thì tôi hy vọng ông Darzac...
- À, đã hẳn...
- Với cô Stangerson... Cô ấy mạnh chưa ? Cô Stangerson...
- Khá nhiều. Khá.. khá nhiều !
- Thế thì ta chẳng nên buồn...
