36
nó cần cực minh và tuệ, và biết toàn hấp và yên bình
nhất. Kẻ vô thượng minh và tuệ này, không tìm được
cách; kẻ vô năng thượng thừa để hấp thu và yên
bình, không giữ được nó.
Hai yêu cầu.... Thứ nhất, người ta cần thông minh và
sáng tỏ. Đừng lo nghĩ về nó. Đừng bắt đầu nghĩ rằng nếu
bạn không thông minh, thì sao? Mọi người được sinh ra
đều thông minh. Thông minh là thuộc tính cố hữu: cũng
như mọi người được sinh ra đều thở, mọi người được sinh
ra đều thông minh. Ý tưởng rằng vài người là thông minh
và vài người không thông minh là hoàn toàn sai và đã
từng làm cho nhiều người mất tính người, là rất xúc
phạm, mất danh giá.
Mọi người sinh ra đều thông minh, mặc dầu thông
minh của họ có thể khác biệt trong cách diễn đạt của họ.
Người này thông minh trong âm nhạc, người khác thông
minh trong toán học, nhưng nếu bạn lấy toán là tiêu chí
thế thì nhạc sĩ có vẻ không thông minh. Nếu bạn để cả hai
người vào trong kì thi mà toán học là tiêu chí, nhạc sĩ
thua. Đổi tiêu chí, lấy nhạc làm tiêu chí và cho cả hai
người vào thi nơi âm nhạc sẽ quyết định, thế thì nhà toán
học có vẻ ngu.
Bởi vì chúng ta đã chọn tiêu chí nào đó, đó là lí do
tại sao nhiều người đã bị kết án là ngu - họ không ngu.
Tôi chưa bao giờ bắt gặp một người là ngu - điều đó
không xảy ra - nhưng thông minh của người đó có thể là
một loại thông minh khác. Thơ ca cần loại thông minh
khác hơn là trong kinh doanh. Thi sĩ không thể là doanh
nhân và doanh nhân sẽ thấy rất khó là thi sĩ. Loại thông
minh này được cần để là chính khách, và loại thông minh
khác được cần để là hoạ sĩ. Và có cả triệu khả năng.
