258
chính lúc ban đầu bạn phải giữ đi vào theo hướng đó, chỉ
thế thì một ngày nào đó điều tối thượng xảy ra.
Nghĩa của hành động qua vô hành động là gì? Rất
dễ hoạt động, rất dễ bất hoạt. Có những người hoạt động,
liên tục hoạt động, không nghỉ, hết ngày nọ tới ngày kia.
Đó là điều đã xảy ra ở phương Tây: mọi người đã trở nên
siêu hoạt động. Họ không thể ngồi trong nghỉ ngơi cho dù
một khoảnh khắc. Ngay cả ngồi trong ghế đẹp, thoải mái,
họ đang sốt ruột, họ đang thay đổi tư thế của họ. Họ
không thể nghỉ ngơi được. Toàn thể cuộc sống của họ là
sự rối loạn, họ cần cái gì đó để giữ cho họ bận bịu. Họ
đang dẫn bản thân họ vào điên qua hoạt động.
Ở phương Đông mọi người đã trở nên rất bất hoạt,
lười biếng. Họ đang chết từ tính lười biếng của họ. Họ
nghèo vì tính lười của họ. Họ liên tục kết án toàn thế giới,
cứ dường như họ là người nghèo bởi vì thế giới, bởi vì
những người khác. Họ nghèo vì họ lười, hoàn toàn lười.
Họ nghèo vì hành động đã biến mất hoàn toàn - làm sao
họ có thể có năng suất được? Làm sao họ có thể giầu
được? Và không phải là họ nghèo bởi vì họ đã bị bóc lột
khai thác. Cho dù bạn phân phối mọi tiền bạc mà người
giầu ở Ấn Độ có, cái nghèo sẽ không biến mất. Mọi
người giầu đó sẽ trở thành nghèo, điều đó là đúng, nhưng
không người nghèo nào sẽ trở thành giầu. Nghèo có đó,
sâu bên dưới, bởi vì bất hoạt. Và rất dễ chọn một cực:
hành động là nam, vô hành động là nữ.
Lữ Tử nói, “Người ta phải học hành động qua vô
hành động.” Người ta phải học trò chơi phức tạp này.
Người ta phải làm, nhưng không trở thành người làm.
Người ta phải làm hầu hết dường như người ta đang vận
hành như một công cụ của Thượng đế. Người ta phải làm
và vậy mà vẫn còn vô ngã. Hành động, đáp ứng, nhưng
không trở nên không yên. Khi hành động là đầy đủ, bạn