267
ai quan tâm tới họ? Và người ngu bao giờ cũng có đó:
nếu bạn bảo họ rằng đây là nghệ thuật hiện đại - nó có thể
chỉ là đống nôn mửa - họ sẽ ca ngợi. Họ sẽ nói, “Nếu các
nhà phê bình nói đây là nghệ thuật hiện đại, nó phải vậy
rồi.”
Tôi đã nghe....
Có cuộc triển lãm của một hoạ sĩ hiện đại, và mọi
người đứng trước bức tranh và ca ngợi ghê lắm. Các nhà
phê bình lớn đã tụ tập lại và họ cũng ca ngợi nó. Thế rồi
hoạ sĩ này tới và ông ta nói, “Đợi đã! Bức tranh bị treo
lộn ngược rồi.”
Không ai đã thấy rằng bức tranh bị treo lộn ngược.
Thực ra, bởi vì nó được treo lộn ngược, nó có vẻ huyền bí
hơn.
Mọi người chỉ ngu: trong bất kì cái gì, họ chạy theo
thời thượng. Đây không phải là sáng tạo. Đây là chứng
thần kinh, hay loạn thần kinh của tính sáng tạo. Có loại
tính sáng tạo khác, điều Gurdjieff thường gọi là ‘nghệ
thuật khách quan’.
Khi cực bên trong không còn tính cực, khi phân chia
bên trong của bạn đã biến mất và bạn đã trở thành một,
thế thì tính sáng tạo được thoát ra. Thế thì bạn có thể làm
cái gì đó mà sẽ giúp vô cùng cho nhân loại, bởi vì nó sẽ
bắt nguồn từ tính toàn thể của bạn và từ mạnh khoẻ của
bạn. Nó sẽ là bài ca của cái toàn thể. Nó sẽ giống như Bài
