tiền “chết” (tức của cải đơn thuần, hay những đồng tiền không thể sinh thêm lợi
nhuận).
Như thế, so sánh giữa trí tuệ “sống” và đồng tiền “sống”, cái nào quan trọng hơn?
Bất luận diễn dịch theo nội dung của câu chuyện kể trên, hay đúc kết từ trong
hoạt động kinh doanh thực tiễn của thương nhân Do Thái, chúng ta cũng chỉ có
thể đưa ra một đáp án duy nhất: chỉ khi hòa nhập vào tiền bạc, trí tuệ mới được
xem là trí tuệ “sống”, chỉ sau khi hòa nhập vào trong trí tuệ, đồng tiền mới được
xem là đồng tiền “sống”. Trí tuệ sống và đồng tiền sống rất khó phân biệt ngôi thứ,
vì cả hai vốn chỉ là một: cả hai là sự kết hợp hoàn hảo của trí tuệ và tiền bạc.
Sự đồng tại và đồng nhất giữa trí tuệ và tiền bạc, đã biến thương nhân Do Thái
thành những thương nhân có trí tuệ nhất. Đạo lý kinh doanh của người Do Thái
trở thành đạo lý kinh doanh của trí tuệ.
Người Do Thái cho rằng, kiếm tiền là một chuyện đương nhiên, hợp với đạo nghĩa
đất trời. Tiền có thể kiếm được mà không chịu kiếm, dứt khoát là đã phạm tội với
tiền, phải chịu sự trừng phạt của Thiên Chúa.
Người Do Thái có một đoạn đối thoại như sau:
Người con trai hỏi cha mình, một nhà quản lý ngân hàng: “Cái gì gọi là
Kapitalverbrechen”
Người cha trả lời: “Nếu số vốn của con không thể mang lại cho con ít nhất 10% lợi
tức, xem như con đã phạm tội với số vốn của con, đó gọi là Kapitalverbrechen”.
Kapitalverbrechan được cấu thành bởi Kapital (vốn) và Verbrechen (phạm tội), ý
nghĩa hợp lại là “trọng tội”. Tiền kiếm được mà không kiếm, hành vi đó được xem
là phạm trọng tội với Thiên Chúa. Có lẽ trên thế giới này, chỉ duy nhất dân tộc Do
Thái mới có cách nhìn độc đáo như vậy.
Thương nhân Do Thái trong lúc kiếm tiền, luôn nhấn mạnh “chiến thắng nhờ trí
tuệ”.
Công ty Trí Tuệ Media - www.trituemedia.vn
