Đỉnh đái và Hoa linh của các quan nhà Thanh có ý nghĩa ra sao?
Trong quan trường, trải qua các thời đại của xã hội phong kiến Trung Quốc, quần áo của quan lại cùng
các thứ mũ mà họ đội đều thể hiện loại quan và cấp bậc của họ. Đến triều đại nhà Thanh, hình thức
trang phục của các quan khác hẳn các triều đại của bọn thống trị thuộc dân tộc Hán, quan niệm đẳng
cấp càng đặc biệt nghiêm ngặt, mũ cũng như áo xống của các quan lại to nhỏ đều được quy định hết
sức nghiêm cách, không được tuỳ ý thay đổi.
Đỉnh đái tức là đỉnh mũ mà các quan đội trên đầu. Căn cứ theo cách phân biệt mầu sắc thì ở các viên
quan nhất phẩm, nhị phẩm là mầu đỏ, ở các viên quan tam phẩm, tứ phẩm là mầu lam, ở các viên quan
ngũ phẩm, lục phẩm là mầu trắng, còn từ thất phẩm trở xuống là mầu vàng.
Nhưng với cùng một mầu sắc, đỉnh đái của các viên quan có phẩm trật khác nhau cũng khác nhau. Ở
hai cấp nhất phẩm, nhị phẩm có phân biệt thuần hồng và tạp hồng, ở hai cấp tam phẩm, tứ phẩm có
phân biệt mầu lam tươi và mầu lam tối, những người đỗ tiến sĩ, nhân, cống sĩ đều có đỉnh đái mầu
vàng óng, sinh viên và giám sinh thì đội mũ có đỉnh đái mầu bạc. Các vật trang sức cụ thể trên đỉnh
đái cũng có quy định: quan nhất phẩm dùng san hô, quan nhị phẩm dùng san hô hoa, quan tam phẩm
dùng ngọc mầu lam hay pha lê mầu lạm, quan tứ phẩm dùng pha lê mầu xanh vàng, quan ngũ phẩm
dùng thủy tinh hay pha lê trắng. Thật là muôn mầu muôn vẻ, nhưng quy định cực kì nghiêm ngặt.
Cái gọi là hoa linh là một thứ vật trang sức do hoàng đế ban cho các quan để gài trên mũ, nói chung
hoa linh được dùng để thưởng cho những người lập được quân công hoặc cho các quan viên có những
cống hiến đặc biệt to lớn đối với triều đình. Hoa linh nom giống như một bó lông chim, vật liệu làm ra
nó cũng khác nhau tùy theo tước vị và phẩm cấp của các quan. Chẳng hạn các quan từ lục phẩm trở
xuống được ban cho những hoa linh hình cái chìa khoá mầu lam làm bằng ô ương, các quan từ ngũ
phẩm trở xuống được ban hoa linh đơn nhỡn, nếu như hoàng đế muốn khen thưởng các thân vương bộ
lạc hoặc các vương thân đại thần khác, thì nói chung sẽ ban cho họ những hoa linh song nhỡn hoặc tam
nhỡn, các thứ hoa linh này đều được làm bằng lông công.
HIỂU BA
