Chú thích:
(56) Đĩa Phaistos là một chiếc đĩa bằng đất sét nung lấy từ cung điện
Phaistos từ thời Minoa, có lẽ từ giai đoạn giữa hoặc cuối Thời kỳ đồ đồng
(thế kỷ II trước Công nguyên). Nó có đường kính khoảng 15 cm và cả hai
mặt đều phủ kín một vòng xoáy ốc gồm các biểu tượng được đóng dầu. Mục
đích và ý nghĩa của nó, cũng như nơi sản xuất ra nó vẫn là một điều gây
tranh cãi, làm cho nó trở thành một trong những bí ẩn nổi tiếng nhất của
ngành khảo cổ. Hiện vật độc đáo này hiện được trưng bày tại bảo tàng khảo
cổ Heraklion ở Crete, Hy Lạp. Đĩa do nhà khảo cổ người Italia là Luigi
Pernier tìm ra năm 1908. Đặc điểm của nó là 241 dấu hiệu, hình thành lên 45
dấu hiệu độc đáo, rõ ràng được tạo thành bằng cách đóng những “con dấu”
tượng hình đã tạo sẵn vào một chiếc đĩa đất sét còn mềm, xoáy trôn ốc thuận
chiều kim đồng hồ về phía tâm đĩa - ND.
(57) Mật mã Dorabella là một bức thư mã hoá do Tòng Nam tước Edward
Elgar, nhà soạn nhạc người Anh, viết cho cô Dora Penny. Cho đến giờ ý
nghĩa của bức thư vẫn là điều bí mật. Bức mật mã này gồm 87 ký tự chia
làm 3 dòng, có vẻ như được tạo thành từ một bảng chữ cái gồm 24 biểu
tượng, mỗi biểu tượng gồm 1, 2, hoặc 3 hình bán khuyên, xoay theo một
trong 8 hướng - ND.
(58) Di cảo Voynich là một cuốn sách có minh hoạ bí ẩn vẫn chưa được giải
mã. Người ta nghĩ rằng nó được viết trong khoảng thế kỷ XV-XVI. Vẫn
chưa rõ về tác giả, kiểu chữ viết và ngôn ngữ trong di cảo. Cuốn sách được
đặt theo tên thương nhân bán sách người Mỹ gốc Ba Lan là Wilfrid M.
Voynich, người có được nó vào năm 1912. Hiện di cảo được lưu giữ tại Thư
viện Di cảo và Sách hiếm Beinecke thuộc Đại học Yale với số hiệu “MS
408”. Người ta ước đoán sách gốc có 272 trang chia thành 17 tay sách, mỗi
