“…Các đồng chí đã xa rời và mất liên lạc với bộ đội của mình. Nếu trong
đội ngũ Cụm phía Bắc vẫn cứ mất trật tự và mất liên lạc như vậy thì các đơn
vị cơ động của các đồng chí sẽ bị rơi vào vòng vây …
Tình hình ấy không thể dung thứ được.
Tôi ra lệnh cho các đồng chí phải khôi phục liên lạc với các đơn vị cơ
động của Cụm phía Bắc và ngày hai lần báo cáo đều đặn lên Bộ Tổng tham
mưu về tình hình trên mặt trận của các đồng chí …
Trách nhiệm thuộc về các đồng chí…”
Trong những ngày sau đó, việc chỉ huy bộ đội ở Cụm phía Bắc đã được
cải thiện đôi chút và việc truy kích được tiến hành có kế hoạch hơn, nhất là
khi truy kích dọc theo con đường sắt tới Ác-ma-via. Tuy nhiên, ta vẫn không
đạt được bước chuyển biến căn bản trong quá trình chiến dịch: quân địch
không để cho ta đánh chiếm phía sườn của chúng, hoặc để cho các đơn vị cơ
động của ta đột phá vào phía sau Cụm tập đoàn quân “A”. Song, địch cũng
không chặn nổi cuộc tiến công của ta. Các trận đánh diễn ra hết sức ác liệt.
Phải kiên quyết chấn chỉnh bộ tư lệnh Cụm Biển Đen, hiện nay đang trở
thành điểm tập trung những cố gắng chủ yếu của phương diện quân. Vấn đề
là: từ khoảng giữa tháng Mười một 1942, ở đây đã chuẩn bị cho cái gọi là
chiến dịch Mai-côp. Thời gian ấy, tổ chức chiến dịch này là hợp lý và Đại
bản doanh đã chuẩn y.
Trên hướng Mai-cốp, ta đã triển khai công việc mở rộng đường sá, xây
dựng các kho dự trữ, tập trung bộ đội. Nhưng đến tháng Giêng 1943, nhu
cầu mở chiến dịch ấy không còn nữa. Tình huống đã thay đổi và đòi hỏi ta
phải tiến công trên hướng Cra-xnô-đa và Nô-vô-rô-xi-xcơ, điều đó buộc ta
phải thay đổi tất cả và phải thay đổi rất gấp.
Theo chỉ thị của Xta-lin, bộ tư lệnh phương diện quân đã đến sở chỉ huy
của Cụm Biển Đen ở Mô-lô-đe-giơ-nôi-e (gần Tu-áp-xe), cùng với I. E. Pê-
tơ-rôp nghiên cứu ý định mở hai chiến dịch mới (lấy tên là “Núi”) và
“Biển”. Trong lúc này, bộ đội và đặc biệt là pháo binh, đã bắt đầu kéo về
hướng Cra-xnô-đa và Nô-vô-rô-xi-xcơ. Việc tập trung bộ đội dọc theo
những đường núi ở đây gặp nhiều khó khăn lớn.
