Rõ ràng là tất cả những sự thay đổi và điều động các cán bộ chỉ huy quân
sự này làm cho đầu óc chúng tôi căng thẳng và đôi khi gây nên ý thức phản
ứng trong nội bộ. Thêm vào đó do ảnh hưởng của những thất bại tạm thời
của chúng ta ngoài mặt trận, một số đồng chí lại mang nặng tính đa nghi quá
đáng. Trong một chừng mực nào đó, hiện tượng không lành mạnh ấy đã lan
tới cả Bộ tổng tham mưu.
Có lần, một trong số những cán bộ chỉ huy mới được điều về bộ, trong khi
xem xét công tác nghiên cứu bản đồ của đại tá A. A. Grư-dơ-lốp, đã gán cho
đồng chí này tội thổi phồng sức mạnh của địch. May thay, tổ chức đảng của
chúng tôi đã có thái độ khá chín chắn và đã bác cái lối đoán chừng vô lý đó.
Trong vấn đề này, đồng chí bí thư chi bộ mới được bầu – đại tá M. N. Bê-rê-
din – đã đóng một vai trò quan trọng. Là người thông minh, dũng cảm và là
một trợ lý giàu kinh nghiệm nhất, đồng chí biết đoàn kết các đảng viên cộng
sản để giải quyết những nhiệm vụ chủ yếu.
Không phải lúc nào chúng tôi cũng nắm được những tin tức chi tiết về
tình hình bộ đội ta. Đó không phải là lỗi lầm mà là tai vạ của chúng tôi. Vả
lại, tin tức về quân địch cũng không phải là dễ nắm. Không dùng mẹo thì
không được! Tôi nhớ có lần chúng tôi không làm sao nằm được tình hình
hai bên trong một khu vực ngoài mặt trận phía Tây. Đường dây liên lạc bị
đứt. Lúc ấy, một đồng chí cán bộ trợ lý nào đó đã quyết định gọi điện thoại
tới một hội đồng Xô viết xã ở khu vực ấy. Đồng chí chủ tịch hội đồng nói
chuyện với chúng tôi.
Chúng tôi hỏi: trong làng đồng chí có bộ đội ta đóng không? Đồng chí đó
trả lời không có. Thế bọn Đức? Té ra, bọn Đức cũng không có, nhưng chúng
đang đóng ở những làng lân cận, – đồng chí chủ tịch kể tên những làng ấy.
Nhờ vậy, trên bản đồ tác chiến mới có được tình hình thật chính xác của hai
bên trong khu vực này như sau này đã xác nhận.
Sau đây, mỗi khi gặp khó khăn, chúng tôi đều áp dụng phương pháp
chuẩn xác tình hình như vậy. Trong những trường hợp cần thiết, chúng tôi đã
hỏi các đảng ủy huyện, ủy ban hành chính huyện, hội đồng Xô-viết xã, và
thường được họ cho biết những tin tức cần thiết.
