việc chống quân Đức Hít-le phải kéo dài, thì chiến thắng cuối cùng cùng sẽ
bị lùi xa, và trong thực tế, cuộc Chiến tranh thế giới thứ hai cũng sẽ phải kéo
dài thời gian ra. Đứng về quan điểm chiến lược, làm như thế thật không hợp
lý và chúng ta không làm như thế.
Mùa hè năm 1944, khi mặt trận thứ hai trì hoãn mãi sau cùng mới mở ra,
thì các nước Đồng minh liền mưu toan tác động đến cách giải quyết của
Liên Xô về vấn đề Nhật. Cuối tháng Sáu, thiếu tướng Đ. Đin, trưởng phái
đoàn quân sự Mỹ ở Mát-xcơ-va, thay mặt tham mưu trưởng quân đội Mỹ
đến gặp nguyên soái Liên Xô A. M. Va-xi-lép-xki, Tổng tham mưu trưởng
của chúng ta, khẩn khoản đề nghị Liên Xô xúc tiến gấp chiến tranh ở Viễn
Đông. Nắm vững quan điểm của Chính phủ xô-viết, A. M. Va-xi-lép-xki
tuyên bố dứt khoát rằng chưa thể bàn đến việc này trước khi tiêu diệt được
hoàn toàn nước Đức phát-xít. I. V. Xta-lin cũng trả lời đề nghị tương tự như
vậy của Sớc-sin là: lập trường của Chính phủ xô-viết không thay đổi.
Mãi đến cuối tháng Chín 1944, sau khi báo cáo thường lệ ở Đại bản
doanh, chúng tôi được Tổng tư lệnh tối cao giao cho nhiệm vụ chuẩn bị tính
toán việc tập trung và bảo đảm quân đội ở Viễn Đông.
- Chắc là sắp cần đến, – Xta-lin kết thúc câu chuyện ngắn ngủi thoáng qua
như thế thôi.
Đầu tháng Mười đã tính toán xong, và đến giữa tháng thì Xta-lin đã sử
dụng những kết quả tính toán ấy lần đầu tiên trong cuộc hội đàm với Sớc-sin
và I-đơn ở Mát-xcơ-va.
Riêng tôi, lần ấy là lần duy nhất trông thấy thủ tướng Anh. Một buổi tối,
tôi cùng với tướng A. I. An-tô-nốp đến báo cáo thường kỳ ở Đại bản doanh;
vừa đến phòng khách thì được tin Sớc-sin đang ở chỗ Xta-lin và Tổng tư
lệnh tối cao có chỉ thị là chúng tôi đến báo cáo thì mời vào ngay.
Sớc-sin với Xta-lin ngồi trên hai chiếc ghế bành đối diện nhau, cả hai đều
hút thuốc rất dữ: một người ngậm điếu xì gà thật to, còn một người vẫn cái
tẩ không thay đổi. Đồng chí phiên dịch ngồi sau bàn.
Xta-lin giới thiệu chúng tôi và nói rằng ngài Sớc-sin muốn nghe báo cáo
tình hình trên các mặt trận. An-tô-nôp báo cáo, nhưng bỏ một phần nội dung
