1.
Đã qua giờ Mão sang Thìn. Mặt trời len lỏi mới ra khỏi những vầng mây
vảy rồng. Từ góc trời đông, mộ tia năng vàng xuyên qua tán cây chè vối
đậu vào thau nước để trên sân ngời lên ánh sắc lung linh chiếu vào tốp học
trò nhỏ của thầy Nguyễn Sinh Sắc đang giờ viết tập.
Côn tô nét chữ cuối cùng, đặt bút xuống, ngồi thẳng người, ngực hơi
nâng lên phía trước, đầu nghiêng nghiêng ngắm những hàng chữ viết tập
mà cha cho mẫu trước lúc vào Quốc Tử Giám dự bình văn. Côn gật gật
đầu, tự tin bài viết tập của mình sẽ được nhiều dấu khuyên của cha. Và hình
ảnh cha ẩn hiện trong đầu, văng vẳng bên tai tiếng cha dặn học trò lúc đi:
- Dù thầy vắng mặt, các trò vẫn luôn luôn như thầy hiện diện thì mới là
người học trò: Đức ngôn thịnh lễ ngôn trung (đức nhiều lễ kính).
Một con mèo cái có dáng và bộ lông báo, bốn chân đi bít tất trắng từ trên
bàn thờ nhảy xuống phản, đi rón rén đến bên Côn, cất tiếng gọi: me..o
m..eo... Côn xoay người đón bế con mèo, vuốt ve nó. Con mèo nũng nịu
dúi dúi cái đầu lông mượt như nhung vào lòng Côn và hai mắt lim dim như
vòi được ru để ngủ. Mấy bạn ngồi gần Côn đang chăm chú viết, dừng bút
nhìn trìu mến con mèo ngoan ngoãn trong vòng tay ôm ấp của Côn. Nhìn
âu yếm nhất, trìu mến nhất là hai cặp mắt trong sáng Công Tôn Nữ Huệ
Minh và Lê Thị Hạnh ngồi bàn riêng ở gần cửa đi vào buồng Hoàng Thị
Loan, thường gọi là bà cử Sắc hay thím cử Sắc.
Nguyễn Sinh Khiêm, mặt thoáng một nét nghiêm, nhắc Côn:
- Côn! em viết xong rồi còn phải giữ yên tĩnh để các bạn khác viết chứ.
Em quên lời cha dạy lúc sáng à?
Côn dí ngón tay trỏ vào con mèo
- Tại con mèo cưng ni, anh ạ.
- Em không nhận lỗi, mà còn đổ cho mèo?
- Em vẫn ngồi yên xem lại bài thì bé mèo đến quấy rầy em đó.
