Mối quan hệ triều đình nhà Nguyễn với Bắc kỳ bộc lộ khi Pháp
xâm lược (phản ánh nguy cơ tiềm ẩn một sự chia rẽ sâu sắc
Nam/Bắc vì có căn nguyên từ giai đoạn trước đó và trực tiếp là
việc miền Bắc/ Thăng Long không còn là trung tâm của đất
nước)
Những dẫn chứng lịch sử về mối quan hệ phức tạp “hai mặt”
giữa Việt Nam và Trung Quốc, Việt Nam và Pháp qua các sự kiện
“quân Cờ đen”, mối liên hệ giao thương với vùng Lưỡng Quảng,
Vân Nam, Hiệp ước Thiên Tân 1884…
Cho biết về vai trò của Tây Ban Nha, Đức trong cuộc chiến
Pháp xâm lược Việt Nam, qua đó cho thấy vị thế Việt Nam là
nước nhỏ luôn bị các nước lớn chi phối, nhất là trong những
thời điểm ngặt nghèo liên quan đến nền độc lập của Việt Nam.
Khi triều đình quyết tâm kháng chiến chống ngoại xâm thì đó
là cơ hội đoàn kết và huy động được nhân dân, dù trước đó có
những bất đồng thậm chí nguy cơ chia rẽ, cát cứ.
Là những bài học lịch sử sâu sắc, cụ thể, rõ ràng mà cuốn sách
này, một lần nữa mang lại cho người đọc.
Ngoài ra cuốn sách có những chú thích, trích dẫn cũng rất chi
tiết, công phu, phụ lục đầy đủ những văn bản gốc quan trọng cũng
làm tăng giá trị khoa học của cuốn sách. Tuy nhiên những nhà
nghiên cứu chắc sẽ hơi tiếc khi không có Thư mục tài liệu tham
khảo, tài liệu chú dẫn.
Việc xuất bản cuốn sách này là rất cần thiết, và tôi tin bạn
đọc sẽ đọc nó với sự thích thú, không chỉ vì thông tin lịch sử mà nó
mang lại, mà còn vì nó rất lôi cuốn người đọc qua cách viết, giọng
văn. Cách trình bày sự kiện gần gũi với kiểu “biên niên, thực lục”
truyền thống ở độ chính xác nhưng từng câu chữ và cách đặt mỗi sự
