đ?c quyề. Nhữg quyề ấ thì ông ta cho rấ nhiề, bao nhiêu cũg đ?ợ, mà không đ?
cho nhữg quyề lự tuyệ đ?i củ mình bịnhữg luậ pháp thành vă nhấ đ?nh hạ chế
Chắ có lẽông ta cũg không dừg lạ ở đ. Có thểlà ngay hiệ nay, mặ dù nhữg lờ hứ
hẹ củ ông ta vớ các đàn đ?i biể thành PhốKhuê-ních-xbéc và Brê-xláp
146
, ông ta
cũg đ ôm ấ cái ý đ?nh ngầ - khi chính sách thầ họ củ ông ta đ?ợ thự hiệ khá rộg
rãi - kế thúc công việ bằg cách ban hành bả hiế pháp đ? chếđ?ng cấ thờ trung
cổvà do đ mà bó tay nhữg kẻthừ kếmình, vì nhữg ngư?i này có thểlà nhữg ngư?i
đ theo nhữg quan để khác. Đề đ hẳ là triệ đ?, nhưg nó có phù hợ vớ quan để thầ
họ củ ông ta hay không thì đ vẫ còn là vấ đ?.
Chúng ta đ thấ hệthốg đ, tựbả thân nó, là không vữg chắ và không có cơsở là
không nhấ quán nhưthếnào; việ thự hiệ hệthốg đ trên thự tếnhấ đ?nh phả dẫ đ?n
nhữg sựdao đ?ng mớ và tình trạg không nhấ quán. Nhà nư?c quan liêu Phổlạh
lùng, hệthốg kiể soát, bộmáy nhà nư?c rệ rã, không muố biế gì vềchủnghĩ lãng
mạ tuyệ đ?p, sáng ngờ, dễtin. Ngư?i ta bả rằg, nói chung, nhân dân còn đng ở mứ
đ? phát triể chính trịquá thấ đ? có thểhiể đ?ợ cái hệthốg củ nhà vua Cơ Đ?c giáo.
Thếnhưg sựcă ghét đ?i vớ nhữg đ?c quyề củ bọ quý tộ, đ?i vớ nhữg tham vọg củ
bọ tăg lữthuộ tấ cảcác tôn giáo, đ ă quá sâu rồ, khiế cho Phri-đích Vin-hem không
thểkhông bịthấ bạ khi hành đ?ng mộ cách hoàn toàn công khai. Tình hình đ cắ
nghĩ cái hệthốg thă dò dè dặ mà ông ta đ áp dụg cho tớ nay, nhờnó mà thoạ đ?u
ông ta dò xét đ?ợ dưluậ xã hộ, rồ sau đ vẫ còn đ? lạ cho mình đ? thờ giờ
đ? thu hồ
cái biệ pháp
quá gắ gao. Do đ mà có cái thủđạ: đ?y các vị
bộ
trư?ng
ra
trư?c
và khi
họ
có nhữg
hành
đ?ng quá mạh thì ông ta lạ tỏra không đ?ng ý vớ cách làm củ họ
Chỉcó mộ đề lạlà các vịbộtrư?ng Phổ
chị
đ?ng
đ?ợ
tình trạg đ mà không
xin
từ
chứ.
Tình
trạg đ trư?c đy đ xả ra vớ Rô-khố; bây giờlạ đ?n lư?t ngài Ai-sơhoóc, mặ dù cách
đy không lâu nhà vua còn gọ ông ta là hiệ sĩcủ danh dựvà tán thư?ng nhữg hành
đ?ng củ ông ta. Nế nhưPhri-đích Vin-hem IV không áp dụg nhữg thủđạ theo kiể
thầ họ nhưvậ thì ông ta đ mấ lòng yêu mế củ nhân dân từlâu rồ, lòng yêu mế mà
sởdĩông còn duy trì đ?ợ đ?n ngày nay, chỉlà vì ông ta có tính tình cở mở vui vẻ
thái đ? hòa nhã lạthư?ng, phong cách lịh thiệ và có tài giễ cợ hóm hỉh không
nểnang gì ngay cảđ?i vớ vư?ng công. Đ?ơg nhiên, ông cũg tránh phô bày ra phía
trư?c nhữg mặ quá khó coi, hoặ hơ thếnữ - nhưg mặ rõ ràng xấ xa củ hệthốg củ
mình; ngư?c lạ, ông ta nói vềhệthốg đ nhưthểnó là hiệ thân củ tấ cảmọ sựtố đ?p,
vĩđ?i và tựdo, và chỉcông khai xuấ đ?u lộdiệ trong trư?ng hợ hệthốg này tỏra là
