mắ tinh tườg sẽnhìn thấ nhữg cảh tượg suy đ?i đng sợkhông thểnào mô tảđ?ợ, sẽnhìn thấ nét chữ"Mene,
Mene...". Thượg đ? từbi hạgiớ quý tộ Pháp vô công rồ nghề cách đy chưa đ?y nử thếkỷđ thẳg thừg tuyên
bốđng nhưthế chúng ta không thểsốg, chúng ta không thểă diệ sang trọg như trướ kia theo đng nhưđ?ng cấ
chúng ta; đ?a tô thu đư?c từnhữg trang trạ củ chúng ta không còn đ? nữ, chúng ta cầ có nhiề hơ, chúng ta cầ
đ?ợ miễ thuế chúng ta cầ có đ?o luậ vềngũcố đ? tăg thêm đ?a tô củ chúng ta. Đ là vào nă 1789, nhưg bố nă
sau, các vịcó nghe xư?ng thuộ da ởMơđng, ở đ bọ khốrách áo ôm lấ da ngườ may quầ cho mình không?
Mong sao ông trờ từbi hãy ngă chặ cái đề ấ; mong sao chúng ta sẽkhôn ngoan hơ, đ? khỏ trởthành nhữg kẻbấ
hạh nhưvậ!"
Giớ quý tộ kinh doanh cũg sa vào lư?i củ giớ quý tộ ă bám; rố cuộ vớ
"chủnghĩ thầ tài" củ mình, họcũg đng rơ vào tình thếkhố đ?n.
“õ ràng là nhữg ngườ trên lụ đ?a đng nhậ máy móc củ chúng ta, đng kéo sợ và dệ vả cho bả thân mình,
chèn lấ chúng ta lúc thì ra khỏ thịtrườg này, lúc thì ra khỏ thịtrư?ng khác. Nhữg tin tứ ấ đng buồ thậ, nhưng
chưa phả là nhữg tin tứ đng buồ nhấ. Đề đng buồ hơ cảlà sựtồ tạ củ chúng ta vớ tư cách là mộ dân tộ, như tôi
đ?ợ nghe, phụthuộ vào khảnăg củ chúng ta có thểđm bán vả mỗ mộ sả rẻhơ mộ xu so vớ tấ cảcác nướ khác.
Chỗdự ấ thậ quá ưnhỏbé đ?i vớ mộ quố gia vĩđ?i! Và theo tôi, ngay cảchỗdự
này, chúng ta cũg không thểduy trì đư?c lâu dài, mặ dù có huỷbỏnhư thếnào đ nữ nhữg đ?o luậ vềngũcố. -
Không mộ dân tộ vĩđ?i nào đng ngày càng vư?n cao hơ, lạ có thểgiữthăg bằg trên đ?nh kim tựtháp ấ bằg
cách đ?ng trên ngón chân cái. Tóm lạ, kinh Phúc âm thầ tài ấ, vớ cái đ?a ngụ thấ nghiệ, cung và cầ, cạh
tranh, tựdo thươg mạ, cùng vớ châm ngôn: "laissez faire
188
, còn nhữg cái khác thì vứ mẹnó đ", - đng dầ dầ bắ
đ?u trởthành mộ kinh Phúc âm thả hạ nhấ đ?ợ truyề bá xư nay trên trái đ?t. - Phả, nế như ngày mai các đ?o
luậ vềngũcố bịxóa bỏ thì ngườ ta cũg chưa đ?t đ?ợ cái gì cả vớ việ xóa bỏcác đ?o luậ vềngũcố thì sẽchỉcó
thểtạ ra tựdo cho các loạ hoạ đ?ng kinh doanh mà thôi. Hãy thủtiêu nhữg đ?o luậ vềngũ cố, hãy làm cho
thươg mạ đư?c tựdo, lúc ấ tình trạg ì ạh hiệ nay củ công nghiệ chắ chắ sẽbiế đ. Mộ thờ kỳkinh doanh buôn
bán, thắg lợ và phồ vinh sẽlạ đ?n; sợ dây thòng lọg củ nạ đi đng thắ ởcổchúng ta sẽyế đ, chúng ta lạ có cơhộ
đ? thởvà lạ có thờ gian đ? hồ tỉh lạ và ă nă hố lỗ, có thờ gian quý giá gấ ba lầ đ? đ?u tranh nhằ cả cách nhữg
trậ tựxấ xa củ chúng ta nhưlà chúng ta đng đ?u tranh cho cuộ sốg củ chính mình, đ? giáo dụ nhân dân, tạ đề
kiệ thuậ lợ và cả thiệ cách sốg củ họ đ? cung cấ cho họchút ít món ă tinh thầ, sựlãnh đ?o thậ sựvà chính
phủthậ sự - thờ gian ấ thậ là vô giá! Tuy nhiên, vớ phư?ng pháp cũ “ạh tranh muôn nă, còn tấ cảnhữg cái
khác thì vứ mẹnó đ!", thờ kỳhưng thịh mớ củ chúng ta sẽchỉlà và rố cuộ phả chỉlà cái cự để và chắ chắ là cái
cự để cuố cùng củ chúng ta. Thậ vậ, nế như trong hai mươ nă nề công nghiệ củ chúng ta sẽtăg lên gấ đi, thì
trong hai mư?i nă dân sốcủ chúng ta cũg sẽtăg lên gấ đi. Chúng ta sẽđ tớ cái nơ mà chúng ta đ từg ởđ?y,
chỉkhác là chúng ta sẽđng hơ gấ đi và chúng ta cũg sẽbấ trịhơ gấ hai lầ, nế như không phả là gấ mườ lầ. -
Than ôi, trong thờ gian sốg lang thang hàng thếkỷđ, chúng ta đ rơ vào nhữg chỗnào, - vào nhữg nơ mà con
