ni, máy kéo sợ muyn-lơkéo ra sợ mule twist, tứ là sợ ngang. Cảba máy này đ?ợ
dùng cho công việ chếbiế bông.
Nă 1787, tiế sĩCác-rai-tơsáng chếra máy dệ cơkhí; hơ nữ máy này còn trả
qua nhiề sựcả tiế và chỉđ?n nă 1801 mớ có thểđư?c thự tếứg dụg.
Nhữg phát minh trên đ làm cho sựvậ đ?ng xã hộ sôi nổ hẳ lên. Kế quảtrự tiế
nhấ củ nhữg phát minh đ là sựxuấ hiệ nề công nghiệ Anh, trướ hế là nề sả xuấ vả
bông. Tuy máy kéo sợ gien-ni có làm cho việ sả xuấ sợ rẻhơ, và do đ, đ mởrộg
thịtrư?ng, có tạ ra mộ sựthúc đ?y đ?u tiên đ?i vớ công nghiệ, nhưng nó hầ
nhưkhông đ?ng chạ đ?n mặ xã hộ, tứ tính chấ củ nề sả xuấ công nghiệ. Chỉcó các
máy móc củ ác-crai-tơvà Crôm-tôn và máy hơ nướ củ Oát mớ đm lạ mộ quy mô
mạh mẽcho cuộ vậ đ?ng bằg cách lậ ra hệthốg công xưởg. Thoạ đ?u, xuấ hiệ
nhữg xư?ng nhỏdùng sứ ngự kéo hoặ sứ nướ; nhưng các xư?ng nhỏnày sớ bịlấ át
bở nhữg xư?ng lớ hơ, chạ bằg sứ nướ hoặ sứ hơ nướ. Xư?ng kéo sợ chạ bằg sứ
hơ nướ đ?u tiên đư?c xây dựg bở Oát ởNố-tinh-hêm-sia nă 1785; sau đ có nhiề
xưởg khác đư?c xây dựg, và hệthốg mớ chẳg bao lâu trởthành hệthốg phổbiế. Việ
áp dụg phổbiế nhữg đ?ng cơchạ bằg hơ nư?c trong công nghiệ sợ, cũg như tấ
cảnhữg đ?i mớ khác trong công nghiệ cùng thờ đ hoặ muộ hơ, đ diễ ra vớ mộ tố
đ? nhanh không tưởg tượg đư?c. Việ nhậ bông, nă 1770 chư đ?y 5 triệ pao hàng
nă, đ tăg lên 54 triệ pao (nă 1 800) và lên đ?n 360 triệ pao nă 1836. Hiệ giờmáy
dệ chạ bằg hơ nướ đ đư?c thự tếứg dụg và đ tạ ra mộ sựthúc đ?y mớ đ?i vớ tiế
bộcông nghiệ. Tấ cảcác máy móc đ?u trả qua rấ nhiề cả tiế nhỏ nhưng tổg cộg lạ
là nhữg cả tiế rấ lớ, và mỗ cả tiế mớ lạ ảh hư?ng thuậ lợ đ?n sựphát triể củ toàn
bộhệthốg công nghiệ. Tấ cảcác ngành công nghiệ bông vả sợ đ?u đ?ợ cách mạg
hóa. Nhờáp dụg sứ cơgiớ và nhờsựtiế bộcủ hóa họ, nghềin vả hoa - cùng vớ việ
nhuộ và phiế - đ đ?ợ nâng cao tớ mứ chưa từg thấ; nghềdệ kim cũg đư?c lôi cuố
vào trào lưu chung. Từnă 1809, ngư?i ta bắ đ?u sả xuấ bằg máy nhữg vả mỏg, vả
tuyn, đ?ng-ten, v.v.. Vì khuôn khổcó hạ, tôi không thểtrình bày chi tiế ởđy lịh
sửphát triể củ ngành công nghiệ bông vả sợ, tôi chỉcó thểtrình bày nhữg kế
quảmà thôi. Nhưg, nhữg kế quảnày, so vớ nề công nghiệ cổlỗ vớ việ nhậ 4 triệ
pao bông, vớ guồg quay sợ, vớ máy chả sợ bằg tay và khung dệ thủcông, không
thểgây ra nhiề ấ tượg.
Nă 1833, tạ Vư?ng quố Anh ngư?i ta chếtạ đ?ợ 10 264 triệ cuộ sợ có chiề
dài hơ 5 000 triệ dặ Anh, 350 triệ vuông vả; có 1 300 xư?ng dệ hoạ đ?ng, trong đ
có 237 000 thợkéo sợ và thợdệ; có hơ 9 triệ cái suố, 100 000 máy dệ chạ bằg hơ
