Giai đoạn dương vật
Vào khoảng bốn tuổi, trọng điểm thỏa mãn lạc thú của đứa trẻ chuyển
sang vùng sinh dục. Vì thế, thời kỳ này, được chỉ định là giai đoạn dương
vật (tiếng Hy Lạp phallus, nghĩa là dương vật). Giai đoạn dương vật này,
hoặc thời kỳ cơ quan sinh dục khởi đầu, đưa đứa trẻ đối mặt với một tập
hợp mới những vấn đề và thách thức. Cai quản chúng là mặc cảm Êđip và
sự chuyển hóa của nó (bảng 2-2).
Freud chỉ định trong Phía sau Nguyên lý Thỏa mãn, việc hình thành khái
niệm của ông về “sự lãng mạn gia đình “ phổ quát, cộng thêm tên mặc cảm
Êđip và sự bắt nguồn của nó, phần lớn đều xuất phát từ tác phẩm của triết
gia Schopenhauer. Học thuyết Freud mô tả một tam giác vĩnh cửu, gồm đứa
trẻ, đối tượng yêu thương là người phụ huynh khác giới tính, và đối thủ bị
căm ghét, sợ hãi là người phụ huynh cùng giới tính. Giống như những nhân
vật chính trong vở diễn của Sophocles, những diễn viên chính trong vở kịch
này bị ép buộc, không phải bởi ba vị thần định mệnh (thần thoại Hy Lạp,
La Mã) mà từ thuyết định mệnh phát sinh sinh vật, để diễn xuất những vai
được giao phó cho họ. Trong trường hợp cậu bé, yêu thương mẹ và căm
ghét cha; và trong trường hợp cô bé, mơ ước được ôm ghì lấy cha mình và
cự tuyệt tình cảm người mẹ. Đặc biệt hơn, cậu bé ngay lúc đầu theo đuổi
mẹ nó như một đối tượng tình yêu và cư xử theo chiều hướng quyến rũ mẹ
nó. Cùng lúc, nó xem cha mình như đối thủ trong tình cảm của mẹ và đi
đến sợ hãi rằng ông ta sẽ trừng phạt nó bằng cách cắt đi dương vật của nó.
Sự lo âu bị hoạn này là một ham muốn quyền năng, tạo cho bé trai khao
khát đàn áp tính dục của mình đối với người mẹ và đồng nhất với cha nó.
Thông qua sự đồng nhất hóa này, bé trai bắt đầu tiếp thu những hành vi và
giá trị của người cha, góp phần vào việc đồng nhất hóa vai trò giới tính của
mình như một người đàn ông.
Ở nữ, đối chiếu với mặc cảm Êđip là mặc cảm Electra. Mặc cảm Electra
khởi đầu khi cô bé khám phá ra mình không có dương vật và mong rằng
mình sẽ có một cái. Một khao khát mà Freud gọi là sự ghen tị dương vật.
Cô bé trách móc mẹ mình đã không cho mình một cái, trở nên thù địch với