Thời niên thiếu (giai đoạn thứ hai của cuộc đời) có sự khủng hoảng về tự
do ý chí của mỗi cá nhân để chống lại sự rụt rè và lòng nghi ngờ, những
điều được ấp ủ do liên tục bị bắt buộc lệ thuộc. Cha mẹ phải cho phép trẻ
đang trong giai đoạn tăng trưởng được độc lập và tự do ý chí hơn. Nếu làm
được như vậy, sức mạnh ý chí của trẻ (sự tự quyết và sự tự kiềm chế phù
hợp) sẽ được phát triển, và kết quả là Bản ngã sẽ được củng cố. Ngược lại,
các bậc cha mẹ không khuyến khích sự độc lập của trẻ ở mức độ hợp lý mà
có khuynh hướng che chở quá mức và làm mọi thứ cho con mình sẽ dẫn
đến trẻ trở nên rụt rè và nghi ngờ bản năng của bản thân.
Thời niên thiếu là một quá trình đúng đắn, nó hình thành nên nền tảng
cho những tiến trình ứng xử sau này trong giai đoạn trưởng thành để quyết
định hành vi tội lỗi hay sự trong sạch. Chủ nghĩa nghi thức tiêu cực (được
gọi là Chủ nghĩa hợp pháp) liên quan đến sự thỏa mãn thông qua việc làm
nhục hay trừng phạt người khác bằng cách áp dụng luật pháp một cách mù
quáng mà không thương xót.
3. Sự sáng tạo và tội lỗi: Mục đích, Thời kỳ hiếu động
Đây là giai đoạn phát triển về hệ sinh dục. Trong giai đoạn này, trẻ bắt
đầu học hỏi để đấu tranh trong chính bản thân, hình thành nên mục đích của
mình và nỗ lực để đạt được sự sáng tạo và mục đích của con cái, nghĩa là
khuyến khích trẻ theo đuổi những mục đích quan trọng thì trẻ sẽ càng phát
huy hơn nữa. Ngược lại, nếu cha mẹ làm cho trẻ có cảm giác tội lỗi về
những sáng kiến cá nhân thì mục tiêu để phát triển các đức tính tốt của trẻ
sẽ bị cản trở. Lúc này, hình thái kịch tính phát triển, trẻ sẽ học cách giả vờ,
bắt chước. Mặt tiêu cực của nó là chủ nghĩa nghi thức mạo nhận danh nghĩa
của người khác, trẻ “hình thành nên sự che đậy”, giấu đi bản chất thật con
người mình trong suốt cuộc đời.
4. Sự siêng năng và lòng tự ti: Năng lực, Độ tuổi đi học
Khi trẻ bắt đầu bước vào giai đoạn đi học chính thức và nhận được
những phần thưởng dành cho sự làm việc chăm chỉ, các cô bé, cậu bé dần
dần hình thành cho mình tính siêng năng. Phẩm chất cơ bản này phát triển
để hỗ trợ cho niềm hy vọng, sức mạnh ý chí mục đích của trẻ trong những
