sẽ dẫn tới sự cô lập, lạc hậu và gây ra những vấn đề về nhân cách. Nghi
thức và chủ nghĩa nghi thức trong giai đoạn này là lòng tôn trọng, mối quan
hệ bình đẳng và sự phát triển của tầng lớp ưu tú trong xã hội. Sự phát triển
tầng lớp ưu tú trong xã hội làm cho con người hình thành nên những nhóm
riêng tách biệt với người khác, còn quan hệ bình đẳng là cùng chia sẻ và
chan hòa với mọi người.
7. Sự sinh sản và tính trì trệ: Sự quan tâm, Tuổi trung niên
Phát triển giữa độ tuổi 25 và 65, việc sinh sản chú trọng đến thế hệ kế
tiếp và xã hội mà thế hệ đó lớn lên. Nếu người lớn có trách nhiệm đối với
việc sinh sản sẽ hình thành nên sự quan tâm, một đặc tính cơ bản quan
trọng (liên quan mật thiết đến sự tồn tại của đặc tính khác). Loại bỏ chức
năng sinh sản, nghĩa là mỗi cá nhân chỉ quan tâm đến bản thân mình. Thái
độ này dẫn đến sự trì trệ và cảm giác tuyệt vọng, vô dụng thừa thãi hình
thành nên “đột biến trong độ tuổi trung niên”. Lễ nghi trong giai đoạn này
gắn con người với những giá trị giáo dục xã hội cùng giới trẻ và được gọi là
quan hệ nòi giống. Chủ nghĩa nghi thức bị bóp méo là chủ nghĩa quyền uy
và liên quan đến sự xâm phạm bất hợp lý về quyền lực.
8. Sự hoàn thiện bản ngã và sự thất vọng: Tính thông thái, Giai đoạn trưởng thành
Trưởng thành (giai đoạn cuối cùng của cuộc đời) là sự phản ánh những
thành công đạt được trước đó. Sự hoàn thiện bản ngã phát triển khi cá nhân
hài lòng với những gì đạt được (bao gồm công việc, hôn nhân, gia đình và
những mối quan hệ xã hội). Khi bản ngã được hoàn thiện, sự thông thái sẽ
xuất hiện. Nếu không được hoàn thiện, bản ngã, do quan niệm cuộc sống
con người là một chuỗi những tiềm năng vô vọng và những mục đích
không thể đạt được, sẽ dẫn đến tuyệt vọng. Nghi thức trong giai đoạn hoàn
thiện phát triển (tượng trưng cho sự thành công) biểu hiện qua tính thông
thái. Đồng thời với nghi thức hoàn thiện là chủ nghĩa nghi thức khôn
ngoan, liên quan đến sự thông thái giả tạo trống rỗng.
