Thủ tiêu ngoại lệ (Dicto simpliciter)
Ngụy biện Thủ tiêu ngoại lệ là kỹ thuật khái quát hóa, nó chính là việc áp
dụng một nguyên tắc bao quát vào một tình huống cụ thể mà những đặc
trưng của tình huống đó khiến nó trở thành một ngoại lệ. Khăng khăng rằng
sự khái quát hóa phải được áp dụng cho tất cả các trường hợp bất chấp
những khác biệt của các cá nhân chính là phạm vào ngụy biện Thủ tiêu
ngoại lệ.
Anh là công nhân làm việc ở bến tàu và hiệp hội anh tham gia có 120.000
phiếu bầu ủng hộ giải pháp đó. Tất nhiên, anh cũng sẽ bỏ phiếu cho nó.
(Các anh em à, chúng ta đồng thuận và bỏ phiếu theo số đông.)
Rất nhiều phát biểu tổng quát của chúng ta không mang tính phổ quát.
Theo hiểu biết đầy đủ, chúng ta phải cân nhắc những trường hợp có các đặc
trưng ngẫu nhiên khiến chúng trở thành những ngoại lệ. Chúng ta có
khuynh hướng nhận xét rằng có nhiều thứ khiến con người khỏe mạnh và
biết rằng ý ở đây không muốn bao quát “tất cả” mọi người. Chúng ta đưa ra
những khái quát hóa tương tự về thức ăn ngay cả khi chúng ta nhận ra vài
người bị dị ứng với nhiều loại thức ăn.
Khi khăng khăng xem một tuyên bố khái quát mang tính phổ quát nghĩa là
không có ngoại lệ nào, chúng ta đã phạm vào ngụy biện Thủ tiêu ngoại lệ.
Ngụy biện này xuất hiện vì chúng ta sử dụng thông tin của cả nhóm lớn,
trong khi thông tin này chưa được chấp nhận hay thiết lập. Do đó, chúng ta
mang vào nhóm những tư liệu bên ngoài mà không xác minh những tư liệu
này.
Ai cũng nghĩ rằng các thanh thiếu niên ăn mặc ngổ ngáo là tội phạm. Vì
cậu trẻ ăn mặc ngổ ngáo này chưa vi phạm gì, cậu ta không còn ở độ tuổi
thanh thiếu niên nữa.
