VÀI NÉT VỀ CẦN THƠ XƯA, CHÂU THÀNH PHONG DINH NAY
Từ khi thành lập tỉnh Cần Thơ, tên tỉnh và tên tỉnh lỵ đều mang tên
chung là Cần Thơ. Đến trào Ngô Đình Diệm, tên tỉnh đổi lại là Phong Dinh,
nhưng tên tỉnh lỵ vẫn là Cần Thơ như đã gọi quen ngót một trăm năm nay
(1868-1966). Lại theo giới bình dân, quen gọi thuận miệng xuôi tai về 21
tỉnh miền Nam thuở xưa : Gia, Châu, Hà, Vĩnh v.v…
, thì Cần Thơ đứng
vào thứ 19, nên người ta cũng gọi Cần Thơ là tỉnh số 19, đứng trước 2 tỉnh
áp chót miền Hậu Giang là Bạc Liêu và Cà Mau.
Theo đường bộ, từ Thủ đô Sài Gòn xuống tỉnh lỵ Cần Thơ đường dài
170 cây số ngàn. Ấy là vì có lắm khúc quanh. Nếu kéo đường thẳng, chỉ độ
152 cây số ngàn mà thôi. Nhưng phải qua hai bến đò : Mỹ Thuận và Hậu
Giang (hay Cần Thơ)
Đến bến đò Hậu Giang, phía bên nầy sông hãy còn thuộc ranh tỉnh
Vĩnh Long (trước kia vẫn thuộc về tỉnh Cần Thơ), phía bên kia sông là ranh
tỉnh Cần Thơ. Đứng trông khoảng sông rộng mênh mông, nước màu nâu
đục chứa đầy phù sa và chảy khá mạnh, bạn ắt sẽ chẳng khỏi lâng lâng cảm
nghĩ miền Hậu Giang phì nhiêu, hùng vĩ đến thế nào ?
Xuống phà qua sông, sang đến bến bên kia bờ, bạn đặt chân lên đất
Cần Thơ rồi vậy. Ngay từ lúc còn ở phía bên Vĩnh Long, hẳn quý bạn đã
phóng tầm mắt nhìn sang, trông thấy những dãy nhà san sát, nhất là cột vô
tuyến cao vút. Giờ đây qua phía Cần Thơ, bạn đã mau chân lên trước, trong
lúc chờ xe đò lên theo, mời bạn hãy quan sát cảnh trí nơi bến đò tân tạo.
Vâng, bến đò cũ nay đã bỏ rồi, chiếc cầu cũng là mới bắc, những chiếc phà
kia cũng là phà mới, vững vàng hơn, rộng rãi hơn mấy chiếc cũ nhiều.
Con đường từ bến đò máy chạy về bến xe, nay đã bồi đắp rộng gấp ba
khi xưa. Bao nhiêu mái nhà ngói, lá cũ đều đã triệt bỏ, thay vào những tòa
nhà kiến trúc tân kỳ, xinh tươi lộng lẫy.