CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 131
Việc Mutô đẩy Lê Trực khỏi căn cứ Thanh Thủy, chiếm đóng Minh
Cầm, sát hại Nguyễn Phạm Tuân, khiến Tôn Thất Thuyết lo ngại. Việc triều
đình Đồng Khánh sát sao chiêu dụ những người Cần Vương khiến Thuyết
lo ngại hơn. Từ khi biết vua Hàm Nghi ở thượng nguồn sông Gianh, triều
đình đã phái Phụ chính Phan Đình Bình đem 300 lính ra Quảng Bình, qua
các huyện, xã, đều dán cáo thị chiêu dụ quân Cần Vương. Nhưng lúc ấy
hoạt động quân sự của Pháp chưa đủ mạnh, nên khó chiêu dụ. Bình bị coi
là bất lực, lại bị kẻ ghen ghét phao đồn là tư thông với quân Cần Vương.
Bình phải cách chức và triệt hồi. Tiếp đó, triều đình lại cho Khâm phái Võ
Tá Liêm đi dụ hàng. Đưa tiền bạc, chức tước ra mua chuộc, Tá Liêm vẫn
không làm được việc, còn bị nghĩa quân trừng trị... Bây giờ đi đôi với việc
Pháp đánh mạnh, chiếm đất, đóng đồn, Đồng Khánh dùng Hoàng Tá Viêm
làm Kinh lý đại thần, chuyên việc chiêu dụ vua Hàm Nghi và quan quân
Cần Vương ở Quảng Bình. Viêm được mang cờ Mao, được quyền tùy liệu
làm việc. Đem theo hai quan văn, bốn quan võ, cùng 10.000 lạng bạc,
10.000 phương gạo để tiện dụng. Viêm còn đem theo tờ dụ của Đồng
Khánh: "Hàm Nghi là em trẫm, nếu về triều sẽ cho làm Tổng đốc ba tỉnh
Thanh - Nghệ - Tĩnh, hậu đãi bổng lộc. Các quan viên, thân hào về triều sẽ
được trọng dụng, thưởng chức hàm. Riêng Thuyết nếu về sẽ cho lui vào
nhàn tản. Các ngươi không nên bỏ lỡ cơ hội. Nếu lần chần, đại binh kéo
đến thì sẽ tan nát".
Cùng ra với tờ dụ trên, còn có tờ chỉ: "Nghiêm cấm những làng,
những người giấu giếm tướng giặc, che chở quân phiến loạn".
