CẦN VƯƠNG, ĐÔNG DU
Bút Ngữ
www.dtv-ebook.com
Chương 30
Vua Tự Đức nhiều nỗi băn khoăn. Sức vua gần đây giảm dần, đôi khi
hoa mắt, chóng mặt, đứng lâu muốn ngã. Việc nước rối ren, Nam Kỳ, Bắc
Kỳ đều có chuyện lo âu, nơi thì mất đất, nơi thì có giặc. Vua lại chưa có
con trai, cầu đảo nơi đền thiêng vẫn không hiệu nghiệm... Vua cho triệu
Trần Tiễn Thành đến để giãi bày tâm sự:
- Năm nay ta năm mươi tuổi. Theo thông lệ phải mở lễ ngũ tuần khánh
tiết. Nhưng ta ngại về chuyện cả nước vui mà riêng Nam Kỳ không được
dự, khác gì cả nhà uống rượu, một người ngồi khóc. Nhượng đất Nam Kỳ
cho Pháp là tội lớn. Là điều ta đau đớn suốt đời.
Tiễn Thành lắng nghe vua phàn nàn. Ông an ủi:
- Mọi chuyện diễn ra trên đời đều do thiên định, người ta khó cưỡng
lại. Việc Nam Kỳ là thế, bệ hạ bất tất phải nghĩ nhiều để tổn thương đến
long thể. Lễ khánh tiết dù sao cũng nên mở, trước hết là để giữ thuần phong
mỹ tục, sau là để sĩ dân vui mừng. Còn là để người Pháp thấy mà trọng
vọng... Nếu không mở thì sinh điều dị nghị.
Nghe Thành nói điều hơn lẽ thiệt, vua sinh phân tâm. Thành hiểu ý,
xin vua cứ giao cho Nội các và viện Cơ mật bàn bạc thu xếp mở lễ. Vua
không phải bận tâm nhiều.
Một chương trình rộng lớn mừng ngũ tuần khánh tiết do Văn minh Đại
học sĩ Trần Tiễn Thành chủ thảo, gồm nhiều việc: Gia thưởng cho các quân
thứ Sơn - Hưng - Tuyên, Ninh - Thái đang phải tiễu phạt giặc Khách.
Khoản đãi thống lĩnh quân Thanh Triệu Ốc đang giúp quân ta đánh giặc.
