gặp khó khăn cũng giải quyết được. Vậy cho Thành làm Phụ chính đại
thần; Tường, Thuyết cùng là Phụ chính đại thần. Bọn ngươi nên nghiêm sắc
mặt đứng ở triều đình, giữ mình đúng đắn, đốc suất thuộc quan, mọi việc
đồng tâm làm cho thỏa đáng. Trên giúp tự quân (vua mới) những điều
không biết tới. Dưới sửa chỗ lệch lạc cho các quan, để nước nhà được yên,
khỏi phụ sự ủy thác của ta. Ta cho Hoàng Tá Viêm làm Trấn bắc đại tướng
quân, các việc quân, bình Tây định Bắc ngươi nên cố gắng...".
Sau khi cho ba quan Phụ chính đọc tờ chiếu, vua căn dặn thêm vài
điều khác. Quá mệt mỏi, vua không nói được nhiều. Nước mắt tràn ra. Vào
ngày 16 tháng 5 năm Quý Mùi (1883) vua băng hà.
Được viên nội quan thân tín của vua cho hay: trong tráp ngọc của vua
có một tờ di chúc khác, Tường nhanh chóng mở xem, thấy vua viết: "Trẫm
có ba con, Ưng Chân con trưởng đã nói rõ. Ưng Kỹ (con thứ hai) người
yếu, hay ốm, có tâm tật, học chưa thông mà kiêu ngạo, hay bới việc riêng
của người, đều không phải là tư chất thuần lương theo lời phải; sợ bọn
ngươi khó lấy lời nói mà can được. Duy con út là Ưng Đăng hầu hạ cẩn
thận, biết sợ, dạy được, chưa thấy có tỳ vết gì, nhưng tuổi còn ít, đường học
chưa thông, đương lúc khó khăn này chưa chắc đã am hiểu. Trẫm bỏ lòng
riêng theo lẽ công là vì xã tắc. Nay Đăng làm Hoàng tử, đổi tên là Hỗ. Còn
Chân thì tặng cho tước Công".
Tường đang không muốn Ưng Chân làm vua, thấy tờ di chúc này hợp
với ý mình liền đưa cho Thuyết xem, và nói: "Căn cứ tờ chúc này thì người
làm vua phải là Ưng Hỗ".
Thuyết cũng không muốn chọn Chân, bởi Chân thường liên hệ chặt
chẽ với Tiễn Thành. Chân làm vua sẽ bị Thành điều khiển làm hỏng việc
nước. Nhất là trong việc chống Pháp, Thành luôn luôn xin vua lùi bước để
giữ mình. Ông cùng Tường mật bàn cách thực hiện ý định.
