Chỉ cần ta tin rằng cha mẹ mình hoàn hảo, ta sẽ cảm thấy mình được bảo
vệ.
Trong hai đến ba năm đầu đời, chúng ta bắt đầu khẳng định sự độc lập
của mình. Ta kháng cự việc huấn luyện đi vệ sinh và tận hưởng giai đoạn
“khủng hoảng tuổi lên hai”. Ta liên tục nói “không” bởi câu nói đó cho
phép ta có chút ít quyền điều khiển cuộc sống của mình, trong khi nói “có”
đơn giản là chấp nhận phục tùng. Để xây dựng một danh tính độc nhất, một
ý chí của riêng mình, điều đó sẽ khiến bản thân cảm thấy thật vất vả.
Quá trình tách mình khỏi cha mẹ đạt đến đỉnh điểm vào tuổi dậy thì,
khi ta chủ động đối đầu với các giá trị, thị hiếu và thẩm quyền thuộc về cha
mẹ. Trong những gia đình tương đối ổn định, cha mẹ có thể chịu đựng được
những lo âu do những thay đổi này gây ra. Hầu hết, họ sẽ cố gắng khoan
dung. Nếu không khuyến khích một cách đúng đắn, sự chống đối của con
trẻ sẽ ngày càng phát triển mạnh mẽ. Cách diễn đạt “đó chỉ là một giai đoạn
trong đời” trở thành một sự bảo đảm tiêu chuẩn cho các bậc phụ huynh tâm
lý, những người vẫn còn nhớ những năm tháng thiếu niên của mình và coi
sự nổi loạn là một giai đoạn thông thường trong quá trình phát triển cảm
xúc.
Những cha mẹ độc hại thì không tâm lý được như vậy. Từ lúc dạy trẻ
đi vệ sinh cho tới tuổi dậy thì, họ có xu hướng nhìn nhận việc nổi loạn hay
những khác biệt riêng tư là sự tấn công cá nhân. Họ bảo vệ bản thân bằng
cách củng cố thêm sự phụ thuộc và bất lực của những đứa trẻ. Thay vì
khuyến khích sự phát triển lành mạnh, họ phá hoại một cách vô thức,
thường là với niềm tin họ đang làm những gì tốt nhất cho con mình. Họ có
thể vẫn dùng những câu như “điều đó tạo nên tính cách” hay “con bé cần
học điều đúng đắn từ sai lầm”, song sự tiêu cực của họ thực sự gây tổn
thương đến lòng tự trọng của đứa trẻ, phá hoại bất cứ sự độc lập nào mới
chớm nở. Không cần biết các bậc phụ huynh ấy tin họ đúng đến đâu, nhưng
những lời công kích như vậy thường gây bối rối cho trẻ, khiến chúng hoang
mang vì sự thù địch, dữ dội và đột ngột của họ.
