12. Dạy con về an toàn, nguy hiểm và bạo lực
Giúp con tránh những tình huống nguy hiểm
Bé Dena bảy tuổi chẳng thích thắt dây an toàn một tí nào. Mỗi lần ngồi xe ô tô, bé đều giãy giụa,
khóc lóc. Mặc dù đã được bố mẹ giải thích vì sao cần thắt dây an toàn nhưng bé vẫn không nghe lời.
Bố mẹ rất vất vả mỗi lần thắt dây cho bé, và sau đấy, cả nhà không ai vui. Bố mẹ thì mệt mỏi còn
Dena lại ấm ức cho rằng bé bị người lớn bắt ép.
Mỗi lần ra phố, bé Kent bốn tuổi không thích bám vào mẹ. Mẹ của bé nói với tôi rằng khi thấy cu
cậu cứ phăm phăm lao đi, cô phải kéo ngay lại và nạt nộ: "Mẹ cấm con làm thế một lần nữa! Con có
biết là xe có thể cán vào người không hả?" Thậm chí đôi lúc cáu quá, cô còn tét vào mông thằng bé
ngay giữa phố. Cô phân trần: “Tôi chỉ đánh cháu khi nó hành động quá liều lĩnh, giống như có lần
thằng bé cứ cố tách khỏi tôi khi hai mẹ con băng qua một con phố đông đúc”.
Mẹ Kent không giấu được sự mệt mỏi của mình. Tuy nhiên, chúng ta không thể đánh giá hành động
của trẻ là sai hay đúng khi la mắng hay đánh đòn chúng. Thậm chí lúc ấy có giảng giải cũng sẽ
không có tác dụng. Bọn trẻ cần có cảm giác khám phá − nghĩa là tự bản thân chúng hiểu được tại
sao không nên làm như thế. Có thể giải quyết trường hợp của Kent như sau:
Hãy hỏi con bạn: “Điều gì sẽ xảy ra nếu con cứ lao ra phố khi đang đông người như thế?" Nếu bé
không trả lời được, bạn hãy gợi ý cho bé, hoặc hỏi khác đi: "Chuyện gì sẽ xảy ra nếu một chiếc ô tô
lao tới đúng lúc con đang đi trên phố mà không biết tránh vào đâu?"
Con bạn cho rằng có thể bé sẽ bị xe đâm, hoặc theo như bé khác thì "Cháu có thể bị thương và phải
nằm viện”.
Lúc đó, bạn mới hỏi: “Bố và mẹ sẽ như thế nào nếu biết con bị thương và phải nằm viện?", và "Nếu
đúng như vậy thì con sẽ cảm thấy thế nào?"
Rồi kết thúc bằng câu hỏi "Thế con có thể làm gì để không bị xe đâm?"
Kent suy nghĩ và nói: “Con sẽ đi bên cạnh mẹ, và đi sát lề đường”.
Mẹ của Kent đáp lời: “Mẹ tự hào về con”. Lần khác, khi băng qua phố, cậu bé vừa định đi trước
bỗng đứng khựng lại, ngước mắt nhìn mẹ rồi thì thầm "Không được làm thế mẹ nhỉ”.
Với Dena, vì bé lớn tuổi hơn nên bố mẹ phải tế nhị hơn khi nói về chuyện thắt dây an toàn. Bố mẹ
hiểu Dena không cảm thấy thoải mái khi phải thắt dây an toàn, thậm chí là ghét nữa. Họ nói với con
rằng đôi lúc chính họ cũng không thích thắt dây an toàn. Nhưng sau đó, bố mẹ hỏi Dena: “Đố con
biết tại sao ô tô lại có dây an toàn? Chuyện gì sẽ xảy ra nếu con không dùng chúng?"
Dena nói bé có thể bị nảy người lên, va đầu vào thành ghế phía trước hay cửa sổ, bé sẽ bị thương
và thậm chí phải nằm viện.
Bố cô bé hỏi tiếp: “Nếu bị như thế thật, con sẽ cảm thấy thế nào?"
