NHÂN VẬT
(CÁC CƯ DÂN)
Người dân Căm Bốt làm tôi nhớ về người Man
, giống dân man rợ
phương nam của chúng ta: họ có vẻ thô lỗ và rất đen. Bất luận họ sinh sống
tại các ngôi làng xa xôi, hay trên các hòn đảo ngoài biển, hay tại trung tâm
thành phố – họ đều trông giống nhau. Chỉ khi nào chúng tôi gặp được các
người tại cung điện và các phụ nữ của các nhà quý tộc chúng tôi mới tìm
thấy các người trắng như ngọc, một tình trạng có thể là do họ không bao giờ
ra ngoài mặt trời. Phụ nữ cũng như đàn ông chỉ quấn một tấm khăn ngang
hông và phơi trần phần trên của cơ thể họ; vú của họ trắng như sữa. Họ
cũng búi tóc thành búi tó và đi chân trần, ngay các bà vợ của nhà vua.
Nhà vua có năm bà vợ; một cho căn phòng riêng mà tôi đã nói đến và
bốn người kia theo bốn hướng chính. Tôi có nghe rằng số các nàng hầu và
các cung nữ từ ba đến năm nghìn người và được chia làm nhiều hạng; họ
hiếm khi xuất hiện bên ngoài cung điện. Riêng về phần mình, tôi có thể nói
rằng mỗi khi tôi nhìn thấy nhà vua, ông ta được tháp tùng bởi người vợ cả
và ngồi tại Cửa Sổ Bằng Vàng tại căn phòng riêng của ông. Các cung nhân
tự xếp hàng tại hàng hiên bên dưới hai bên cửa sổ để chờ đến phiên yết kiến
họ. Tôi đã có thể nhìn thoáng qua. Bất kỳ gia đình nào được ban cho một
đứa con gái xinh đẹp không bỏ lỡ cơ hội để dẫn cô gái đến hoàng cung. Ở
thứ hạng thấp là các phụ nữ phục dịch tại cung điện
hai hai nghìn người – là các kẻ đã lập gia đình và sinh sống tại nơi mà họ
lựa chọn. Họ cạo tóc phần trán theo kiểu dân phương bắc và bôi một vết son
đỏ ở đó cũng như ở hai bên màng tang. Đây là dấu hiệu phân biệt của họ.
Đây là những người đàn bà duy nhất được vào cung điện; những người ở
cấp thấp hơn không dám vào. Luôn luôn có một số người trong họ trên
đường tới lui cung điện. Trong khi người bình dân không mang kẹp tóc,
lược, hay bất kỳ đồ trang điểm trên tóc nào khác, hay đeo các vòng vàng,
hay nhẫn vàng, các phụ nữ phục dịch cung điện này tự trang điểm hết cỡ.
Các người đàn ông và đàn bà xức các nước hoa mùi gỗ trầm, xạ hương, và
các mùi khác.
Mọi người đều thờ phượng Đức Phật.
