loại trừ "một cái gì". Không phải hành thiền với tham ái mà với xả bỏ. Nếu bạn
"muốn" điều gì thì bạn đã đi ra ngoài thiền.
78. Cốt tủy của đạo thật giản dị. Không cần phải giải thích dông dài. Loại bỏ yêu ghét
và để mọi sự tự nhiên. Đó là những điều tôi thực hành trong việc tu tập của tôi.
79. Hỏi sai chứng tỏ bạn vẫn còn hoài nghi. Việc hành thiền chỉ tốt đẹp khi nào nó giúp
ích cho việc quán sát của bạn. Nhưng thấy chân lý hay không, tùy thuộc ở sự thực hành
của bạn.
80. Thực hành là học cách xả bỏ chứ không phải để gia tăng sự dính mắc. Giác ngộ sẽ
đến khi bạn chấm dứt ham muốn.
81. Nếu bạn có đủ thì giờ để chánh niệm, bạn có đủ thì giờ để hành thiền.
82. Hỏi: Khi hành thiền nếu có nhiều chuyện lạ diễn ra trong tâm thì nên tìm hiểu
chúng hay chỉ ghi nhận sự đến đi của chúng?
Trả lời: Thấy một người đi ngang qua, nếu đó là người lạ bạn sẽ tự hỏi: "Ai vậy?
Hắn đi đâu? Làm gì?". Nếu đó là người quen, bạn chỉ cần ghi nhận sự đi ngang qua của
hắn mà thôi.
83. "Mong ước" trong lúc hành thiền có thể là bạn hay kẻ thù. Nếu là bạn, nó sẽ khiến
ta muốn hành thiền, muốn tìm hiểu, muốn chấm dứt khổ đau. Nếu là kẻ thù, nó sẽ
khiến ta mong ước những gì chưa xảy ra, muốn đối tượng của mình có được những gì
mà chính đối tượng đó không có. Nhưng cuối cùng, chúng ta phải xả bỏ mọi mong ước,
ngay cả mong ước giác ngộ, mới giải thoát được.
84. Hỏi: Có cần phải trình pháp hằng ngày không?
Trả lời: Hãy tự xem xét tâm mình, tự trình pháp cho mình. Một vị sư có thể hôm
nay đang nóng giận hoặc tham muốn điều gì. Vị sư đó thể chẳng cần đến hỏi tôi điều
này, phải không?
85. Cơ thể ta là tập hợp của tứ đại. Chúng ta dùng sự chế định để mô tả sự vật, nhưng
chúng ta lại dính mắc vào sự chế định và xem chúng là cái gì thực có. Như người và
vật được đặt tên chẳng hạn. Bây giờ, chúng ta thử trở về với thời kỳ trước khi mọi
vật được đặt tên, và gọiđàn ông là "đàn bà" và đàn bà là "đàn ông" thì có gì khác
biệt đâu? Thế nhưng, bây giờ đã dính mắc vào tên và sự chế định rồi nên chúng ta có
chiến tranh về giới tính và các loại chiến tranh khác. Hành thiền là nhìn xuyên thấu tất
cả những điều này để có thể đạt đến chỗ vô điều kiện và bình an, không chiến tranh,
không hận thù.
87. Nhiều người trở thành nhà sư vì có đức tin, nhưng về sau họ giẵm đạp lên những
