CHƯƠNG 1
CHIẾC MÁY THU THANH LÀM THAY ĐỔI THẾ GIỚI
Tất cả chúng ta cần phải cùng nhau cố gắng
để có thêm nhiều nước Nhật nữa ở những nơi khác trên thế giới.
AKIO MORITA
Akio Morita thấy không vui. Vị doanh nhân Nhật Bản này đang ngồi trong
một nhà hàng ở Dusseldorf (Đức) vào năm 1953 và gọi món kem. Cắm bên trên
viên kem là một chiếc dù nhỏ bằng giấy dùng để trang trí. “Thứ này (cái dù) đến
từ đất nước của ông” – người bồi bàn mỉm cười nói với Morita. Có lẽ anh này
muốn làm cho vị khách của mình cảm nhận được sự tiếp đón thân thiện ở một
đất nước xa lạ, nhưng hóa ra anh lại vô tình làm tổn thương mạnh mẽ niềm tự
hào dân tộc của Morita. Về sau, Morita đã viết lại những dòng suy nghĩ của
mình khi đó: “Hóa ra đó là tất cả những gì mà anh ta hiểu về Nhật Bản và khả
năng của người Nhật. Tôi cho rằng rất có thể anh ta không phải là một trường
hợp cá biệt. Chặng đường mà chúng ta còn phải đi mới xa xôi làm sao!”
Vào thời điểm đó, Morita không dám tin chắc Nhật Bản sẽ vươn xa tới mức
đất nước này muốn đến. Hơn 80 năm trước, Nhật đã từng đặt mục tiêu quyết
tâm đuổi kịp phương Tây nhưng, bất chấp mọi nỗ lực, người Nhật vẫn tụt lại
phía sau, đặc biệt là trong lĩnh vực mà Morita am hiểu nhất: công nghệ. Morita
đã nhận thức rất rõ về tầm quan trọng của công nghệ khi ông còn là một sĩ quan
hải quân trong Chiến tranh Thế giới thứ II. Ông được phân làm việc cùng một
nhóm nghiên cứu phát triển vũ khí dẫn hướng hồng ngoại và ống ngắm súng
hoạt động được trong đêm tối. Sở chỉ huy quân đội Hoàng gia Nhật Bản tin
tưởng những công nghệ đột phá này sẽ giúp xoay chuyển cục diện cuộc chiến
mà Nhật đang nhanh chóng rơi vào thế tuyệt vọng. Lúc đó, Morita cứ đinh ninh
khoảng cách công nghệ giữa Nhật và Mỹ không lớn.
Và rồi, ảo tưởng đó đã vỡ vụn cùng với sự kiện Mỹ dội hai quả bom nguyên
tử xuống Nhật Bản. Morita nghe tin về quả bom thứ nhất – quả bom ném xuống
Hiroshima – khi đang ăn trưa với các đồng nghiệp vào ngày 7/8/1945, tức một
