trẻ con, đang thích mê tơi buổi vũ hội, mang trong lòng nỗi khát khao được
học và làm theo, lao rầm rập từ vòng người này qua vòng người khác, hay
dạt ra ngoài rìa cỏ lập nên một vòng tròn nhỏ của riêng chúng rồi choi choi
nhảy tại đó.
Mỗi dịp trảy hội Ngoma, dân Kikuyu bôi khắp thân một loại bột đá phấn
đặc biệt đỏ nhờ nhờ và thứ phấn có nhu cầu tiêu thụ rất lớn, được mua bán
rộng rãi này làm họ nom hoe hoe lạ lẫm. Thứ màu chẳng tồn tại trong thế
giới muông thú hay cỏ cây ấy khiến lớp trẻ trông như hóa thạch, giống các
bức tượng đẽo gọt từ đá. Đám con gái, bận trang phục khiêm nhường may
bằng da nâu, đính đầy hạt cườm, trét lên người một lớp đất, biến họ thành
một tổng thể hài hòa tựa các bức tượng có nếp áo vạt váy khắc tạc tinh xảo
bởi một nghệ sĩ thượng thừa. Tại Ngoma trai tráng đều lõa thể, có điều dịp
này họ chăm chút tóc tai rất kĩ lưỡng, vuốt thứ phấn đỏ kia lên bờm tóc
cùng đuôi sam, rồi đi lại với những cái đầu đá phấn nghễu nghện ấy. Trong
mấy năm cuối của tôi ở châu Phi, chính quyền cấm người dân vuốt phấn
lên đầu. Lối phục sức kể trên gây ấn tượng mạnh ở cả hai giới nam và nữ,
cho dẫu kim cương hay trang sức đắt tiền cũng chẳng thể đem lại cho người
mang chúng một dáng vẻ hội hè hiển nhiên hơn. Bất cứ lúc nào thấy ở phía
xa có một toán Kikuyu bôi phấn đỏ đang diễu bước, bạn sẽ lập tức cảm
nhận không khí lễ hội rộn ràng.
Cái hạn chế ở một vũ hội ngoài trời, giữa ban ngày, là thiếu đi ranh giới.
Sân khấu biểu diễn lớn quá mức cần thiết, chẳng biết đâu là chỗ khởi đầu
đâu nơi kết thúc? Bóng hình nhỏ thó của vũ công, dẫu đã được nhuộm màu
từ đầu đến chân, dẫu đã đội tất cả bộ đuôi con đà điểu lơ lửng sau đầu, dẫu
chân đã đeo cái cựa rõ to kiểu của kị sĩ làm từ da khỉ Colobus, vẫn chỉ nom
rải rác và rời rạc dưới những hàng cây cao. Màn trình diễn - gồm những
vòng tròn to nhỏ các vũ công, những tốp khán giả úm tụm đó đây, cùng lũ
trẻ lốc nhốc chạy tới lui - đưa mắt bạn dời chuyển hết từ góc này đến góc
kia sân khấu. Toàn bộ khung cảnh có chút gì giống những bức tranh ngày
xưa vẽ cảnh chiến trận nhìn từ một điểm cao, ở đó bạn sẽ thấy kị binh đang
tiến vào từ một cánh, trong khi pháo binh triển khai tại cánh bên kia, còn
