Hãy lấy trường hợp của các nhà buôn thường đến đây thăm tôi. Họ nói:
"Bạch Sư, khi nào con trả xong nợ, mọi việc được thu xếp ổn thỏa con sẽ trở
thành một nhà sư." Họ nói như vậy, nhưng đến khi nào họ mới trả hết nợ và
thu xếp xong công việc của mình? Chẳng khi nào họ xong được. Họ dùng nợ
mới để trả nợ cũ, vừa thanh toán xong món nợ này, họ đã vay món nợ khác.
Người nhà buôn nghĩ rằng khi họ hết nợ, họ sẽ an vui hạnh phúc, nhưng
không khi nào có thể trả hết nợ. Đó là đường lối mà thế gian làm cho chúng
ta điên cuồng rối loạn. Chúng ta cứ chạy loanh quanh như vậy mãi, chẳng hề
thấy được hoàn cảnh đáng thương của mình.
---o0o---
50. Dầu Và Nước
Dầu và nước khác nhau cũng như người trí và kẻ thiểu trí vậy. Đức Phật
sống với sắc, thinh, hương, vị, xúc, pháp. Nhưng là một vị Alahán đã vứt bỏ
mọi bợn nhơ, nên Ngài không bị dính mắc vào hình sắc, âm thanh, mùi vị và
sự xúc chạm. Ngài không bị các loại này chi phối. Trên bước đường trở
thành bậc giác ngộ, Ngài đã xả bỏ dần dần các dục lạc trần thế cho đến lúc
Ngài hiểu rằng tâm chỉ là tâm và sự suy nghĩ chỉ là sự suy nghĩ. Ngài phân
biệt được chúng và không trộn lẫn chúng với nhau. Tâm chỉ là tâm. Tư
tưởng, cảm giác chỉ là tư tưởng, cảm giác. Hãy để cho sự vật chỉ là sự vật.
Hãy để cho hình sắc chỉ là hình sắc, âm thanh chỉ là âm thanh, mùi chỉ là
mùi, vị chỉ là vị, sự xúc chạm chỉ là sự xúc chạm và tư tưởng chỉ là tư tưởng.
Tại sao chúng ta bối rối băn khoăn và dính mắc vào chúng? Nếu ta có cảm
giác và suy tư theo lối này thì ta sẽ có tâm xả bỏ, không còn chấp trước nữa.
Tư tưởng và cảm giác của chúng ta sẽ nằm một bên, và tâm của chúng ta sẽ
nằm một bên, như nước và dầu cùng đựng chung trong một chai, nước nằm
theo phần nước, dầu nằm theo phần dầu.
---o0o---
51. Trẻ Mồ Côi
Cuối cùng con người bị bệnh thần kinh. Tại sao vậy? Bởi vì họ không
hiểu biết. Họ chỉ chìu theo các xung động tình cảm mà không biết cách săn
sóc tâm mình. Tâm không có người chiếu cố thì chẳng khác chi trẻ con
không có cha mẹ chăm nom săn sóc. Trẻ mồ côi không nơi nương tựa nên
rất bất an và đau khổ. Cũng vậy, nếu tâm không được săn sóc huấn luyện
làm cho thuần thục bằng chánh kiến thì sẽ gặp nhiều phiền toái.