CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 273

quan chặt chẽ để bảo hộ các nhà máy nội địa, thì Xerox vẫn có thể xây
dựng cơ sở của họ ở đó để cạnh tranh chỉ trong thị trường nội địa Brazil,
nhưng như vậy họ sẽ không cần chuyển giao những công nghệ tiên tiến
nhất vào nước này. Không cần thiết, vì họ chỉ phải cạnh tranh với các công
ty thiếu kinh nghiệm, cấp thấp được nhà nước bảo hộ - và trong trường hợp
đó Brazil sẽ bị lỡ cơ hội: Công nhân, thị trường và người tiêu dùng Brazil
không được tiếp cận công nghệ tiên tiến nhất.
Sau đây là một chuyện có thật: Đầu những năm 80, Brazil và Đài Loan
giống nhau ở mức thu nhập theo đầu người, có nhiều công ty nội địa lớn,
vốn nhiều, công nhân tay nghề cao cùng lực lượng quản trị giỏi. Mỗi nước
có cách riêng trong việc tích cực tiếp cận các thương vụ điện tử tầm quốc
tế, đặc biệt trong ngành sản xuất máy fax.Vấn đề là ở chỗ chỉ có một nguồn
kỹ thuật để sản xuất máy fax cho cả hai nước - công ty Fujisu của Nhật
Bản. Quốc hội Brazil năm 1988 đã áp đặt một loạt các biểu thuế trên các
mặt hàng điện tử, bao gồm cả máy fax để bảo hộ cho ngành máy fax non
trẻ của họ. Hậu quả là không ai thấy có lợi lộc gì trong việc chuyển vào
Brazl kỹ thuật máy fax mới nhất. Trong khi đó, Đài Loan cho phép mức
thuế quan bằng 0 và tạo môi trường cạnh tranh để xem ai là người sản xuất
máy fax tốt nhất. Theo báo cáo của Ngân hàn Thế giới, năm 1994 Đài Loan
là nơi sản xuất máy fax đứng đầu thế giới, trong khi máy fax sản xuất tại
Brazil có giá thành cao hơn nhiều so với giá trung bình của thế giới và
ngành sản xuất máy fax ở nước này đang dần bị tiêu diệt. Năm 1995, Quốc
hội Brazil bãi bỏ thuế nhằm vào máy fax và quyết định cho phép cạnh tranh
tự do theo tiêu chuẩn chung cởi mở.
Năm 1999, khi Trung Quốc bị tố giác đã ăn cắp một số bí mật về đầu đạn
hạt nhân của Mỹ, bản thân tôi cũng như những người khác đều cảm thấy
bực dọc - nhưng tôi không đến nỗi quá lo lắng. Vì Trung Quốc sẽ không
thể đánh cắp được điều bí mật quan trọng nhất của Hoa Kỳ. Đó là lối sống
của người Mỹ. Lối sống trong một xã hội mở. Trong một xã hội khóa kín,
bao giờ bạn cũng phải chiếm giữ một bí quyết nào đó để tồn tại, vì bao giờ
ở ngoài đời cũng có một sáng kiến mới nào đó xuấthiện và bạn phải số đoạt
cho được. Những xã hội đóng kín không phải là không thể sáng tạo, nhưng