CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 421

người sống ở Seattle không? Không. Nhưng liệu những cơ hội việc làm do
Bầy Thú Điện Tử tạo ra ở các nước phát triển có hay hơn những công việc
khác, nảy sinh từ cảnh nghèo khó, từ việc bóc lột tình dục từ trẻ em không?
Chắc chắn rồi. Những cơ hội việc làm đó là những bước đầu tiên cho dân
nghèo bước khỏi cảnh nghèo túng? Chắc chắn. Nhà kinh tế Paul Krugman
đã thẳng thắn chỉ ra: "Sự thật trần trụi cho thấy mỗi điển hình phát triển
kinh tế thành công trong thế kỷ trước - mỗi khi có một quốc gia hăng say
làm ăn để tiến lên sự thịnh vượng, hay ít nhất đã đạt được mức sống khá
hơn - đã diễn ra trong bối cảnh toàn cầu hóa; có nghĩa là họ đã sản xuất cho
thị trường toàn cầu thay vì chỉ tự cung tự cấp. Nhiều công nhân tham gia
sản xuất cho thị trường thế giới đã không được trả lương xứng đáng theo
mức của Thế giới Đi nhanh. Nhưng không thể nói rằng họ đã bị toàn cầu
hóa làm cho đói khổ... thì bạn đã quên rằng chính họ là những người rất
nghèo, trước khi họ nhận được công việc phục vụ xuất khẩu. Và nếu nghĩ
như thế thì bạn cũng đã làm ngơ trước một sự thật là những ai không vào
được toàn cầu hóa thì nghèo kém hơn nhiều so với những ai được vào."
(Slave, 23/11/1999)
Chính vì thế mà rất nhiều đại diện từ các nước đang phát triển đã rất lo
buồn tại hội nghị thượng đỉnh WTO tại Seattle năm 1999 khi Hoa Kỳ và
các nước phát triển khác đã dọa cắt họ khỏi mậu dịch toàn cầu nếu trong
một thời gian ngắn họ không cải thiện được quyền lợi cho công nhân và
tình hình môi trường của mình - mặc dầu những thông điệp đó chẳng qua là
một thời trang chính trị do các nghiệp đoàn thợ thuyền Hoa Kỳ đề ra để kêu
gọi giảm bớt thương mại với các nước có mức lương công nhân còn thấp.
Nếu không có mức lương thấp đó thì các nước đang phát triển không thể
bước những bước đầu tiên vào nấc thang phát triển, điều kiện tiên quyết
cho phép họ cải thiện tiêu chuẩn môi trường và đời sống công nhân. Vì thế
những phản ứng chống toàn cầu hóa trong hàng ngũ những trí thức phương
Tây đã và đang mạnh hơn những phản ứng trong hàng ngũ công nhân ở các
thị trường mới nổi. Những công nhân ở đó có thể không thích nhiều điều
thuộc về toàn cầu hóa, nhưng họ có còn giải pháp nào tốt hơn không? Chưa
ai biết được.