sau, ông đến tỉnh Quảng Bình, chính quê hương của ông với những thửa
ruộng dài và hẹp trải dài bên những đụn cát trắng. Ông ghé thăm người thân
ở Đồng Hới và hàn huyên với họ về gia đình, về đất nước cho đến tận đêm
khuya.
Ngày 20/1/1946, ông rời Quảng Bình đi Huế. Vào đến thành phố, ông
ngây ngất ngắm cảnh sông Hương tuyệt đẹp với những hàng cây hai bên bờ.
Ông nhìn thấy bộ đội đứng gác trước cổng Hoàng thành, bên bức tường rêu
phong cổ kính. Ông bình luận: “Huế hiện tại là hậu phương trực tiếp của
nhiều mặt trận phía tây như mặt trận Lào, mặt trận Trung Trung Bộ và Nam
Trung Bộ”. Võ Nguyên Giáp lưu lại đó hai ngày trong tổng hành dinh của
Việt Minh ở miền Trung, trao đổi ý kiến với tướng Nguyễn Chí Thanh về
công việc sắp tới. Hai người còn tán gẫu về những đổi thay của đất nước.
Võ Nguyên Giáp tiếp tục cuộc hành trình đến Quảng Nam rồi Quảng
Ngãi và Bình Định. Gần Bình Định ông đã khinh xuất để người lái xe vượt
qua hàng rào chắn ở trạm kiểm soát mà không dừng lại để kiểm tra giấy tờ.
Một lính gác đã bắn vào xe ông, nên xe phải dừng lại. Hai anh dân quân xem
giấy tờ của Võ Nguyên Giáp với thái độ đầy nghi hoặc trước khi cho đi. Ông
đi tiếp đến Khánh Hòa, tại đây ông đã bị chặn lại vì máy bay Pháp bắn phá.
“Rõ ràng là địch muốn phá vây ở Nha Trang để chiếm một số tỉnh ven biển
trước khi cắt đứt hẳn con đường tiếp tế từ miền Bắc”.
Đó cũng là lúc Võ Nguyên Giáp nhận được điện khẩn của Hồ Chí Minh
giục trở ra Bắc gấp. Bỏ dở cuộc đi thăm mặt trận đã được dự kiến, Võ
Nguyên Giáp lệnh cho lái xe đi gấp ra Hà Nội. Một buổi chiều giáp Tết
1946, ông qua đèo Hải Vân ở ngay phía bắc Đà Nẵng. Tiết trời xám xịt đầy
mây, sương mù xóa nhòa ranh giới mây trời và biển ở đường chân trời. Khi
xe đi qua một khúc quanh một bên là vách đá, một bên là vực thẳm, trời
bỗng đổ mưa. Vậy mà xe vẫn bị chặn lại để lính Tàu Tưởng kiểm soát giấy
thông hành. Mưa nặng hạt đến nỗi đèn pha chỉ chiếu được năm sáu mét đằng
trước. Võ Nguyên Giáp nghĩ đến Tết đón năm mới ở miền Bắc, mong chóng
kết thúc chuyến đi dài và chậm này, trong lòng còn suy ngẫm về sức mạnh
