CHIẾN TRANH ĐÔNG DƯƠNG 3 - Trang 100

quan sát “thành quả cách mạng”, và Ieng Sary lên đường di New York mở
cuộc tấn công ngoại giao.
Thời gian đó, Việt nam dự định sẽ ký hiệp ước liên minh với Liên xô vào
tháng 11 trước khi tổng tấn công Campuchia vào tháng 12. Nhưng trước
khi ký hiệp ước với Liên xô, Việt nam muốn trấn an các nước Đông Nam Á
và cố gắng thiết lập quan hệ ngoại giao với Hoa kỳ. Vào tháng 9-1978,
Phạm Văn Đồng lên đường đi thăm Thái lan, Malaysia và Singapore.
Chuyến đi được sắp xếp vội vã để chặn đầu chuyến đi của Đặng Tiểu Bình
được dự trù vào tháng 11.
Tại Malaysia, Phạm Văn Đồng đã làm ngạc nhiên nhiều người khi đến đặt
vòng hoa tại đài chiến sĩ trận vong, tưởng niệm những binh sĩ đã chết trong
cuộc chiến tranh tiêu diệt Mã Cộng. Ông cũng xin lỗi về lỗi lầm đã ủng hộ
loạn quân trước kia. Tại Thái lan, Phạm Văn Đồng công khai hứa là sẽ
không giúp đỡ đảng cộng sản Thái, và muốn ký một thoả ước thân hữu với
các nước ASEAN. Đề nghị này bị từ khước. Hai tháng sau, chuyện bình
thường hoá bang giao với Hoa kỳ cũng bị bãi bỏ.
Tuy biết rằng hiệp ước liên minh với Liên xô sẽ gây chấn động và bất lợi cả
về kinh tế, chính trị, ngoại giao, nhưng vì ngày phát động tấn công
Campuchia sắp tới, Việt nam không còn có thể chờ đợi được nữa. Ngày 1
tháng 11-1978, phái đoàn Đảng và chính phủ của Việt nam do Lê Duẩn và
Phạm Văn Đồng dẫn đầu đáp chuyến máy bay đặc biệt của Liên xô sang
Moscow. Tại đây, Brezhnev cùng phân nửa Uỷ viên Bộ Chính trị Cộng
đảng Liên xô ra tận phi trường tiếp đón. Hai ngày sau, hiệp ước được ký
kết. Điều 6 của hiệp ước có viết “Nếu bên nào bị tấn công hay bị đe doạ tấn
công, hai bên ký tên sẽ lập tức thảo luận và tìm cách loại bỏ mối đe doạ và
sẽ dùng những biện pháp thích hợp và hữu hiệu để bảo đảm hoà bình cũng
như an ninh hai nước”. Những biện pháp thích hợp đó bao gồm ngoài việc
viện trợ quân sự ồ ạt cho Việt nam, là việc hải quân và không quân Liên xô
có thể sử dụng những căn cứ quân sự ở Việt nam. Trong buổi tiếp tân ăn
mừng thoả hiệp, Lê Duẩn tuyên bố là Việt nam lấy làm vinh dự được nhận
lãnh “nhiệm vụ quốc gia thiêng liêng và nghĩa vụ quốc tế cao cả”.
Trước khi lên máy bay về nước ngày 9-11-1978, Lê Duẩn đã khom lưng cúi