CHIẾN TRANH ĐÔNG DƯƠNG 3 - Trang 42

những người chủ trương. Họ được thả ra hai tháng sau, và đến cuối tháng 9,
đại hội đảng lần đầu tiên của đảng cộng sản Campuchia được triệu tập.
Đảng cộng sản Campuchia họp đại hội đảng lần đầu tiên tại một toa xe lửa
trống ở nhà ga Phnom Penh từ ngày 28-9-1960 đến ngày 30-9-1960 với sự
tham dự của 21 đại biểu. Đảng lấy tên là Đảng Lao động Campuchia.
Đường lối của đảng cũng tương tự như đường lối của Đảng Lao động Việt
nam. Đại hội đảng đề cử Tou Samouth giữ chức Tổng bí thư và bầu ra một
ban thường vụ gồm năm người. Ngoài Tou Samouth, có Ngon Chia, một
đảng viên cũ của đảng cộng sản Thái đứng hàng thứ hai, Saloth Sar đứng
hàng thứ ba, Keo Meas thứ tư và Ieng Sary thứ năm. Ba năm sau, sau khi đi
Hà nội về, Tou Samouth mất tích một cách bí mật, có lẽ bị Pol Pot thanh
toán. Saloth Sar được đưa lên làm Tổng bí thư. Ieng Sary lên hàng thứ ba,
Keo Meas bị loại. Hai Uỷ viên Thường vụ mới được bầu là Son Sen và Von
Verth.
Trong thời gian đó, Khieu Samphan, Hou Youn, Hu Nim vẫn tiếp tục hoạt
động công khai. Có lúc, cả ba được mời vào làm bộ trưởng trong chính phủ
Sihanouk. Năm 1963, khi Sihanouk bắt đầu đàn áp cộng sản, thì Saloth Sar,
Son Sen cùng Trung ương Đảng trốn về vùng rừng núi Đông Bắc sát biên
giới Việt nam. Tháng 4-1967, nông dân quận Samlaut tỉnh Battambang vì
bị thu mua lúa gạo với giá quá rẻ và bị đánh thuế nặng nề nên nổi loạn.
Quân đội của Lon Nol đàn áp mạnh mẽ. Sihanouk đổ lỗi cho Khieu Sam
phan, Hou Youn, Hu Nim, cả ba đã phải theo Saloth Sar về vùng rừng núi
Ratanakini. Nghĩ rằng thời cơ đã chín mùi, đảng cộng sản Campuchia bắt
đầu cuộc đấu tranh vũ trang chống chính quyền. Cuộc đấu tranh này mới
đầu còn bị Việt nam kìm hãm vì Bắc Việt vẫn còn lợi dụng được Sihanouk,
nhưng sau cuộc đảo chính của tướng Lon Nol, Việt nam bắt đầu giúp đỡ
một cách tích cực hơn và quân Khmer Đỏ cũng bắt đầu được sự ủng hộ trực
tiếp của khối Cộng, nhất là Trung hoa. Nhờ những sự giúp đỡ đó, cũng như
nhờ sự quyết tâm và tuyên truyền, họ đã hoàn toàn chiến thắng quân đội
Lon Nol vào ngày 17-4-1975.
Tài liệu tham khảo:
- Year Zero, Francois Ponchaud.