Bấy giờ tôi có một chiếc áo khoác của lính đã cũ, một áo varơi và hai cái
quần. Tôi cho Olia một, chị chẳng có gì cả. Chúng tôi cũng có một đôi ủng
cho cả hai. Mẹ đan cho chúng tôi những thứ giày nhẹ cao cổ, rất ấm, bằng
len thật. Chúng tôi đi bộ sáu mươi cây số để đến được Stalingrad: một đứa
đi ủng, đứa kia đi giày nhẹ, rồi đổi cho nhau. Trời giá, đang tháng Hai,
chúng tôi rét cóng, đói. Mẹ đã chuẩn bị những gì cho chúng tôi đi đường?
Một thứ xương nấu lên rồi để cho đông lại và vài cái bánh kẹp. Chúng tôi
đến chết đói. Hễ thiu ngủ là bao giờ chúng tôi cũng mơ thấy toàn thức ăn.
Trong giấc ngủ, tôi thấy những mẩu bánh mì bay lượn trên đầu...
Chúng tôi đến được Stalingrad, nhưng người ta không biết dùng chúng
tôi vào việc gì. Chúng tôi bèn quyết định đi về nơi mẹ nghĩ đã gửi chúng tôi
đến đó, theo địa chỉ bố để lại. Chúng tôi leo lên một chiếc tàu hàng: tôi mặc
áo khoác lính và ngồi, trong khi Olia nấp dưới ghế. Rồi chúng tôi thay quần
áo cho nhau và đến lượt tôi nấp, còn Olia ngồi vào chỗ của tôi. Những
chẳng hề có ai quan tâm. Mà chúng tôi không có một xu...
Chúng tôi xuống tàu ở Kouban và tìm ra những người quen của bố. Rồi
chúng tôi biết ở đấy có một binh đoàn Cô-dắc đang được thành lập. Đấy là
binh đoàn kỵ binh Cô-dắc, về sau sẽ được nhập quân cận vệ, chỉ gồm toàn
người tình nguyện. Có đủ mọi lứa tuổi: những người Cô-dắc mà ngày trước
Boudienny và Vorochilov
đã dẫn vào các trận tấn công, cũng như những
người trẻ. Họ nhận chúng tôi. Chúng tôi được đưa về cùng một đại đội. Họ
cho mỗi đứa chúng tôi một bộ quân trang và một con ngựa mà chúng tôi
phải nuôi, cho uống nước và chăm nom, tóm lại chịu trách nhiệm hoàn
toàn. Thật may, chúng tôi đã có một chú ngựa non từ hồi còn bé và tôi đã
quen với nó, tôi rất yêu nó. Nên khi người ta giao con vật cho tôi, tôi đã leo
lên lưng nó, và thấy chẳng có gì là ghê gớm. Tôi đã không thành công trong
lần đầu, nhưng dẫu sao tôi không thấy sợ. Đấy là một con ngựa nhỏ, đuôi
nó quét tận gần đất, nhưng nó nhanh và biết vâng lời, và tôi tập cưỡi rất
nhanh, về sau, tôi đã cưỡi những con ngựa Hungary, Rumani. Và tôi đã biết
yêu chúng, hiểu chúng tới mức ngày nay tôi không thể đi qua cạnh một con
ngựa mà dửng dưng: tôi vòng tay ôm cổ nó. Chúng tôi ngủ dưới chân ngựa:
