13. Nghe qua thì biết
Có một ông nhà giàu nọ đã rít róng lại thêm dốt nát, sanh được một
đứa con trai đã bảy tuổi đầu mà chưa cho vào trường học tập. Một người
khách đến nhà chơi thấy vậy hỏi : « Con ông nó cũng trộng
, sao ông chưa
cho đi học ? »
- Sợ nó còn nhỏ, ông nói, vô trường học sợ học trò lớn ăn hiếp.
- Vậy thì, khách nói, ông rước thầy về nhà cho nó học.
- Sợ nó chưa có trí, ông nói, biết học đặng hay không ?
- Có khó gì, khách tiếp, thầy sẽ tùy theo sức nó mà dạy. Ví dụ : Nay
dạy nó chữ NHỨT là một, một ngang, nó thuộc rồi, qua ngày mai người ta
dạy nó chữ NHỊ là hai, hai ngang, nó thuộc, qua bữa mốt, người ta dạy nó
chữ TAM là ba, ba ngang, lần lần như vậy thì nó phải biết chữ.
Khách ra về, thằng con ra nói : « Thôi cha đừng rước thầy về tốn kém,
mấy chữ ấy con đã thuộc rồi. »
Người cha biểu nó viết thử chữ NHỨT là một đến chữ TAM là ba, thì
nó đều viết được hết thảy. Cha nó khen giỏi rồi biểu nó viết chữ VẠN là
muôn, nó nói để thủng thẳng cho nó viết. Cha nó đi xóm một buổi, về hỏi
nó viết rồi chưa ? Đứa con đáp : « Thưa cha, chữ Vạn mắt quá, con viết gần
trọn nửa ngày mà mới đặng có năm trăm ngang mà thôi ! »
Thuật theo bài số 3 của
bản Phụng hoàng San, năm 1912.
