44. BÀI THƠ CÁI LƯỠI
ÔNG Nguyễn-Đăng-Dai, là người công-thần với nhà nước, đánh Nam
dẹp Bắc ; trấn cõi Bắc mấy năm, thiên-hạ bình yên, bá-tánh an-cư lạc-
nghiệp. Đang giữa đám công danh, lâm bịnh mà chết. Để lại một người con,
học-hành chữ nghĩa văn-chương cũng chẳng thua gì ai. Nối nghiệp cha,
cũng làm quan ở phẩm hàm, hưởng lộc nước.
Bữa kia nhằm lúc chuyện ông Hoàng-Bảo mới rồi, vua đãi yến các
quan ; ngài ăn cắn nhằm lưỡi ; luôn dịp ngài ban mời các quan làm thơ
chơi. Lấy việc ăn cắn nhằm lưỡi làm đề. Ai nấy đều làm. Coi thơ các quan
rồi ; tới con ông Dai, quì xuống dưng bài thơ mình. Bài thơ tứ-cú đặt như
vầy :
Ngã sinh chi sơ, nhữ vị sinh,
Nhữ sinh chi hậu, ngã vi huynh.
Kim triêu hạnh hưởng cao lương vị,
Hà nhãn độc thương cốt nhục tình ?
Bài thơ làm thì hay, mà có xâm
trách vua sao chẳng nghĩ tình anh em
cốt-nhục, mà nỡ ra tay hại ông Hoàng-Bảo là anh. Cho nên vua dạy đem
ông ấy ra cửa Ngọ-môn, mà phạt ít chục hồng-côn. Rồi đem vàng bạc
thưởng tài người hay.