5. ĐẦU THAI BA KIẾP
Họ-lưu hay nhớ việc kiếp trước, nói có một kiếp mình sanh làm chức
quan, mà tánh hạnh xấu xa ; đến khi được 62 tuổi thì chết, xuống chầu vua
Minh-vương, nhờ ơn tiếp đãi cũng như quan. Đến lúc tra bộ, vua Minh-
vương thấy y có nhiều vít tích, bèn nổi giận dạy quỉ kéo y xuống, bắt đi đầu
thai làm ngựa. Quỉ vâng lời bắt y trói lại, dẫn đi tới một cái nhà ngạch cữa
cao, y vừa xắm rắm bước qua, quỉ đánh thét đau lắm, y té quị xuống, ngó lại
thì thấy mình ở chuồng ngựa, nghe tiếng người ta vẳng vẳng rằng : con ngựa
cái đẻ được một con ngựa đực ngộ nghỉnh. Trong trí y hiểu rõ ràng, ngặt nói
ra không được. Khi ấy đói lắm, cực chẳng đã, y phải bú con ngựa cái. Đến
khi được bốn năm tuổi, thì cao lớn mà nhát roi, chủ cởi có yên nệm, cho đi
chậm chậm, thì dễ chịu ; mắc sắp đầy tớ cỡi trần, hai mắt cá nó thúc vào
hông thì đau thấu tim phổi, tức mình y bỏ ăn ba ngày mà chết. Vua Minh-
vương tra bộ, nói y chưa mãn phạt, quỡ sao có ý tránh trút, dạy quỉ lột da,
bắt đi làm chó. Y lấy làm xấu hổ, quỉ đánh xối, đau đòn, y có ý nhào xuống
dưới chơn tường cho chết ; té ra mình nằm dưới chỗ chó đẻ, con chó cái lại
mà cho bú,thì mới biết mình sinh ra một lần nữa. Lớn lên thấy phẩn cũng
biết dơ, mà ngửi thì nghe thơm ; song y thề lòng không chịu ăn. Thân làm
chó mấy năm, lấy làm tức tối, muốn chết mà sợ vua Minh Vương nói mình
cố ý qui tị, còn ông chủ nhà lại nuôi dưỡng tữ tế không chịu giết. Ngày kia,
y cố ý cắn ông chủ nhà rách thịt ra. Ông chủ nhà giận mới đập y một gậy, y
chết xuống hầu vua Minh-vương, vua Minh-vương giận y sao làm chó dại,
đánh ít trăm, bắt đi làm rắn, bỏ y vào khám tối. Y leo vách, đục nhà mà chun
ra, ngó lại thì mình đã hóa rắn thiệt, nằm dưới cỏ. Khi ấy y mới làm lời
nguyện không hại loài sống, cứ nuốt trái cây mà chịu. Làm rắn dày năm,
nghĩ muốn tự vận mà sợ phép, hại người ta mà chết cũng không khá, y mới
lập tâm kiếm một phép chết cho êm. Vậy ngày kia, y đương nằm trong bụi,
nghe tiếng xe đi ngang, y mới bò ra nằm giữa đàng, xe liền cán y đứt làm hai
đoạn. Vua Minh-vương thấy y lại mau mau trở xuống, cũng lấy làm lạ,
nhưng vậy thấy y khiêm nhượng xưng thiệt mọi đều, cũng nghĩ về sự y vô