27. CHUYỆN NGƯỜI ĐINH TIỀN KHÊ
Họ Đinh hiệu Tiền-khê là người giàu có, ăn ở rộng rãi, hay làm điều
nhơn nghĩa, nuôi lầm đứa bất lương, quan địa phương hay đặng cho quân
bắt. Họ Đinh trốn đi tới đất An-khâu, mắc mưa vào quán mà đụt. Té ra mưa
trót ngày không tạnh, trong quán có một đứa nhỏ ra dọn đãi ăn uống bỉ bàn,
rồi thì kế tôi, họ Đinh phải ngủ đêm tại quán. Thấy thằng nhỏ có bụng tử tế,
cắt tranh cỏ cho ngựa ăn, họ Đinh mới hỏi tên họ chủ quán. Thằng nhỏ nói
chủ quán là họ Dương, nó là cháu ruột, bát nó hay kết bạn chơi bời đi vắng,
có một mình bát gái nó ở nhà, nghèo lắm không có tiền mà đải khách. Họ
Đinh hỏi chủ quán làm nghề gì ? Thằng nhỏ ấy nói có một nghề chứa bài,
kiếm một hai đồng xâu mà ăn. Qua ngày sau trời còn mưa, mà trong quán
cũng cứ việc dọn ăn. Đến tối thấy cỏ tranh cắt để vày vò dầm ướt, họ Đinh
lấy làm lạ mà hỏi, thằng nhỏ thưa rằng : chúng tôi không dám giấu ông, nhà
chúng tôi nghèo không có chi mà cho ngựa ăn, bát tôi phải giựt tranh mái
nhà mà cho nó ăn. Họ Đinh càng lấy làm kỳ, trong ý tưởng chủ quán làm hết
lòng như vậy mà đòi cho nhiều tiền. Sáng ngày họ Đinh trả nhiều tiền, chủ
quán không lấy, họ Đinh ép thằng nhỏ biểu cầm vào, tức thì nó đem ra mà
trả và nói rằng : bát tôi không phải làm nghề đãi khách mà kiếm ăn, bát trai
tôi đi chơi đâu mấy ngày cũng không hề đem một đồng tiền, nay ông tới nhà
có lẽ đâu cho chúng tôi lấy tiền. Họ Đinh nghe nói lấy làm khen ngợi, từ giã
mà đi, lại dặn : khi chủ nhà về phải nói mình là người ở Chư-thành, họ Đinh,
chủ nhà có rảnh xin qua chơi.
Cách mấy năm không có tin tức gì, nhằm năm mất mùa, họ Dương
khốn túng lắm, chẳng biết làm chi mà ăn, người vợ nhắc chừng biểu chồng
qua viếng họ Đinh. Họ Dương tới đất Chư-thành, nói tên họ cho người giữ
cữa, họ Đinh quên lửng, hỏi đi hỏi lại mới nhớ, liền xỏ giày ra rước, thấy họ
Dương lang thang rách rưới, đem vào nhà dọn yến tiệc đãi đằng, làm ra cách
thương yêu quá chừng, sáng ngày may áo quần, trong ngoài đều no ấm. Họ
Dương lấy làm cám ơn, mà nghĩ phận nhà lại thêm buồn ; vì đàng xa tới anh
em cũng có bụng trông chút đỉnh, té ra ở mấy bữa nghe vắng vẻ, không thấy
