Tại sao chim bồ câu có thể trở về chỗ cũ bằng từ
trường?
Đưa chim bồ câu đến một nơi cách xa hàng nghìn mét, sau khi thả chim
ra, nó sẽ bay về chỗ cũ một cách chính xác. Tại sao vậy? Nguyên nhân là
trên Trái đất luôn tồn.tại từ trường và chim bồ câu đã sử dụng từ trường đó
để định hướng bay về.
Từ trường là một dạng vật chất tồn tại khách quan, không nhìn thấy được
và cũng không phải do các nguyên tử và phân tử cấu tạo thành. Từ trường
là một dạng trạng thái khá gần với nam châm. Tại trạng thái này, có thể
dùng lực hút của nam châm hoặc điện lưu để kiểm tra từ trường, thậm chí
có thể làm xuất hiện từ trường. Trong phạm vi từ trường, ngoài lực tĩnh
điện giữa hai cực của điện trường còn tồn tại lực làm dao động điện trường
và lực hút của các cực từ. Từ trường có thể được miêu tả bằng đường
cường độ cảm ứng từ hoặc cường độ từ trường. Từ trường có tính chất
hướng. Từ trường của Trái đất có hai cực là Bắc và Nam. Từ trưởng về cơ
bản cùng chiều với cực Bắc và cực Nam của Trái đất. Nó không phải là thứ
"có cũng như không". Trong điều kiện nhất định một số loài vật có khả
năng nhận biết được từ trường. Nhiều loài chim có khả năng phân biệt
phương hướng, trong đó chim bồ c là có khả năng hơn cả. Bồ câu có thể
nhận biết phương hướng nhờ từ trường. Loài cá và một số loài động vật có
vú cũng có khả năng này. Ngoài ra, còn một số vi khuẩn yếm khí sống dưới
bùn, cho dù có thay đổi ánh sáng và độ ẩm bên ngoài như thế nào đi nữa,
những loài vi khuẩn này cũng đều tập trung lại hướng Bắc. Nếu đặt bên
cạnh chúng một thỏi nam châm dài, chúng sẽ bò theo hướng cực Bắc của
nam châm theo những đường sức từ. Những loại vi khuẩn này nhờ vào
hướng từ của Trái đất để bò khắp mọi nơi dưới lớp bùn của đáy biển.
Qua phân tích thiết bị đo lường chỉ rõ, trong các loại vi khuẩn đặc biệt
đều có dây từ được tạo thành từ các hạt ôxit sắt (Fe
3
O
4
) dạng thô. Các sợi
